ဝိနယ ပိဋက ပါဠိေတာ္ ဒုတိယပိုင္းလာ သံဃေဘဒ (ဝါ) သံဃာကို သင္းခြဲေသာကံ (အပိုင္း ၆)

" မုုန္ညင္းျဖဴ မီးအိမ္ရွင္ "

“လက္ေခ်ာင္းကေလး ႏွစ္ေခ်ာင္း ေထာင္ျပတတ္ေသာ ဥာဏ္မ်ိဳးကေလးသာ ရွိသည့္ ဣတၳိယ ေခၚ  မိန္းမတုုိ႔သည္ ဤမွ် ခက္ခဲလွသည့္ သစၥာတရားကိုု ထိုုးထြင္းသိျမင္ ႏိုုင္ဖိုု႔ရန္ မျဖစ္ႏိုုင္” (မာရနတ္မင္း)

“ အသိတရားကိုု မျပတ္ရွာမွီး၍ စိတ္ကိုု ေကာင္းစြာေစာင့္သိသူ အဖိုု႔ မိန္းမျဖစ္ျခင္းသည္ ဘာမ်ား အေရးပါ ပါသလဲ၊ ေယာက်ၤားျဖစ္ျဖစ္ မိန္းမျဖစ္ျဖစ္ က်င့္ၾကံေစာင့္စည္းသူသည္ တရားဓမၼကိုု မွန္ကန္စြာ သိျမင္စျမဲ၊ ငါသည္ ေယာက်ၤား၊ ငါသည္ မိန္းမ သိုု႔တည္းမဟုုတ္…
ငါသည္ အႏွစ္သာရ ရွိသည့္ တစ္စံုုတစ္ေယာက္ ဟု ၾကံစည္သိျမင္ေနသူကို သာလွ်င္ နင္ မာရမင္းသည္ သည္လိုု စကားမ်ိဳးႏွင့္ လာျပီး လိမ္ညာႏိုုင္ပါသည္ ”  ( ဘိကၡဳနီ ရွင္ေသာမ (ဝါ) အရွင္မ စႏၶာ )

ငါတိုု႔၏ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုုရား ျဖစ္လာမည့္ သုေမဓာ ရွင္ရေသ့သည္ ဘုုရားျဖစ္ရန္ နိတယ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ကိုု ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုရား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ ပထမဆံုုး ခံယူေတာ္မူခဲ့ရာ ဒီပကၤရာ ဘုုရား ေရွ႕မတိုုင္မီက ပြင့္ေတာ္မူေသာ ေရွးဘုရားတိုု႔ကို ဘြဲ႔ နာမည္မသိလွ်င္

“ပုုရာဏ ျမတ္စြာဘုုရား” — ေရွးေရွး မတိုင္မီက ျမတ္စြာဘုရားေဟာင္းမ်ား ဟု ညႊန္းဆိုုသံုးႏူန္း တတ္ၾကပါသည္။ ခု ကြ်န္ေတာ္ ေျပာျပမည့္ ေရွးေဟာင္း ငါးရာ့ငါးဆယ္ နိပါတ္ေတာ္လာ “မင္းသမီး ဇာတက” ဇာတ္ေၾကာင္းသည္ အဆိုပါ ေရွးေရွး မတိုုင္မီက ပုုရာဏ ျမတ္စြာဘုုရား တစ္ဆူ ၊  ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုုရား အေလာင္းေတာ္ ရဟန္းအိုၾကီး တစ္ပါး ႏွင့္ ငါတိုု႔၏ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုုရား ျဖစ္လာမည့္ ဘုုရားေလာင္းမိန္းကေလး တစ္ဦး၊ ဤ သံုုးဦးေသာ သူတိုု႔ကိုု အေျခခံထားပါသတည္း။

တစ္ခါက ေရွးေရွးဘုုရားေဟာင္း ပုရာဏ ျမတ္စြာဘုုရား တစ္ဆူသည္ ဤေလာကတြင္ ပြင့္ေတာ္မူေလေသာ အခါ ထိုုဘုရား သာသနာတြင္ ရဟန္းအိုုၾကီး တစ္ပါးသည္ ဆီမီးအိမ္တိုု႔ကို ထြန္းညိွ လႉဒါန္းရတာကိုု ဝါသနာ ပါေလ၏။ ပုုရာဏ ျမတ္စြာဘုုရားတြင္ လြန္စြာေခ်ာေမာ ေျပျပစ္ေသာ ညီမငယ္ မင္းသမီး ကေလး တစ္ဦးသည္လည္း ရွိရာ စင္စစ္ ဤ ေရွးဘုရားရွင္၏ ညီမကေလးသည္ ငါတိုု႔၏ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုုရား ျဖစ္လာမည့္ ဘုုရားေလာင္း ပါတည္း။

တစ္ခါတြင္ မင္းသမီး ကေလးသည္ ရဟန္းအုုိၾကီး မီးအိမ္ထြန္းညိွဖိုု႔ရန္ လိုုအပ္ေသာ မုုန္ညင္းျဖဴဆီကိုု လႉဒါန္းဖိုု႔ရန္ ၾကံဳၾကိဳက္သျဖင့္ ရဟန္းၾကီး အလိုရွိေသာ မုန္ညင္းဆီကိုု လႉဒါန္းျပီးလွ်င္ “ အရွင္ဘုုရား၊ ဤတြင္ အရွင္ဘုုရား အလုိရွိေသာ မုုန္ညင္းဆီ ျဖစ္ပါသည္။ တပည့္ေတာ္မ၏ အကို ျမတ္စြာဘုရားကိုလည္း အရွင္သည္ ဤ မုုန္ညင္းဆီျဖင့္ ဆီမီးထြန္းညိွ လႉဒါန္းပါေလာ့။ ျပီးေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုု တပည့္ေတာ္မ၏ ေတာင္းဆုစကားကိုလည္း ေျပာၾကားေပးေတာ္ မူပါ…ဤသိုု႔ မီးထြန္းရန္ မုုန္ညင္းျဖဴဆီကိုု လႉဒါန္းရေသာ ေကာင္းမႈေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္မသည္ ေနာင္ခါတြင္ အကိုဘုရား နည္းတူ ဘုုရားအျဖစ္ကို ေရာက္ရပါလိုသည္။ ဘုုရား အျဖစ္သိုု႔ ေရာက္သည့္ ေနာက္ဆံုးဘဝတြင္လည္း တပည့္ေတာ္မ၏ အမည္သည္ ‘ထြန္းလင္းေသာ မုန္ညင္းျဖဴဆီ’ ဟု အဓိပၺာယ္ရသည့္ ‘မယ္ သိဒၶတၱ’ ဟူေသာ အမည္ကိုု ရရပါလိုသည္..”

ထိုုေန႔ ညခ်မ္းတြင္ ရဟန္းအဘိုးၾကီး သည္ ျမတ္စြာဘုုရားရွင္ကိုု မုုန္ညင္းျဖဴ ဆီမီးအိမ္ျဖင့္ ထြန္းညိွပူေဇာ္ ျပီးလွ်င္ မိန္းကေလးက မွာလိုက္ေသာ ဆုေတာင္းကိုလည္း ဘုရားရွင္ကို ေလွ်ာက္ထား၍ “ေကာင္မကေလး၏ ဆုေတာင္း ျပည့္စံုအံ့မည္ေလာ” ဟု ဘုရားရွင္ကိုု စပ္စုေမးျမန္းပါသည္။ ဤတြင္ ပုုရာဏ ျမတ္စြာဘုရားက “ဘုရားဆုေတာင္းလွ်င္ ျပည့္စံုုဖိုု႔ရန္မွာ အယုတ္ဆံုးအားျဖင့္ အေျခခံ အခ်က္ရွစ္ခ်က္ လိုလိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိန္းကေလးသည္ ဒုတိယအခ်က္ ျဖစ္ေသာ ဣတၳိယဇာတ္ မိန္းမျဖစ္တာႏွင့္  ျငိေနသျဖင့္ သူမ၏ ဆုုေတာင္း ျပည့္စံုလိမ့္မည္ မျပည့္စံုုလိမ့္မည္ဟု ခုခါမွာ ဗ်ာဒိတ္ေဟာကိန္းထုတ္ဖိုု႔ရန္ မျဖစ္ႏိုုင္ေၾကာင္း” ဟု ျပန္ၾကားေတာ္ မူပါသည္။

ရဟန္းအိုၾကီးသည္ လြယ္လြယ္ႏွင့္ေတာ့ ဘုုရားရွင္ကို အေလ်ာ့မေပး။ “ေကာင္မကေလး၏ ဆုေတာင္း ျပည့္စံုမလား ဆိုတာ ခုခါမွာ ေျပာဖိုု႔ ခက္ေနလွ်င္ မည္သိုု႔ေသာ အခ်ိန္အခါမ်ိဳးတြင္ ကေလးမသည္ အေသအခ်ာ ဗ်ာဒိတ္ေဟာကိန္ုုးကိုု ေျပာျပႏိုုင္သူ ႏွင့္ ၾကံဳၾကိဳက္ပါမည္နည္း” ဟု ထပ္ျပီး စပ္စုေလ၏။ သည္ခါမွာေတာ့ ပုုရာဏ ဘုရားရွင္သည္ မေနသာေတာ့ဘဲ ဘုရားရွင္၏ ဥာဏ္ေတာ္ျဖင့္ မိန္းကေလး၏ ပါလာခဲ့ေသာ ပုညကုသလ ပါရမီ အႏုအရင့္ ကိုလည္းေကာင္း၊ မိန္းကေလး၏ ဘုရားေလာင္း ဆုပန္မႈဝယ္
စိတ္အားထက္သန္မႈ အျပင္းအေပ်ာ့ ကိုလည္းေကာင္း သံုးသပ္ေတာ္ မူပါသည္။ ထိုု႔ေနာက္ အနာဂါတ္ကို ဥာဏ္ေတာ္ကိုု လႊတ္၍ ၾကည့္ျမင္ေလသျဖင့္ ညီမငယ္သည္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ ဘုုရားျဖစ္မည့္ အေျခခံ အခ်က္တိုု႔ ျပည့္စံုုအံ့ေသာ အေၾကာင္းကိုု ပုုရာဏ ဘုုရားရွင္သည္ ျမင္ေတာ္မူပါသည္။

“ ရဟန္းၾကီး၊ ခုုမွစ၍ တစ္ဆယ့္ေျခာက္ အသေခ်ၤ ႏွင့္ ကမာၻတစ္သိန္း ကာလကိုု လြန္ေလေသာ အခါတြင္ နင္သည္ ဒီပကၤရာ မည္ေသာ ဘြဲ႔ေတာ္ျဖင့္ ခုု ငါဘုရားကဲ့သုုိ႔ပင္ တရားမင္း ဗုုဒၶဘုုရားရွင္ အျဖစ္ကိုု ရလတၱံ႔၊ ထိုုအခါမွာ နင္သည္ ငါ့ ညီမငယ္ကို ဘုရားျဖစ္မည္ေလာ၊ မျဖစ္မည္ေလာဟု ဗ်ာဒိတ္ကိုု ေပးရလတၱံ႔။ ထိုုခ်ိန္က်လွ်င္ နင္တုုိ႔ ႏွစ္ဦးသားသည္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုုင္ ျပန္ဆံုုၾကရပါ လိမ့္မည္ ”

ဟုုတ္ကဲ့၊ ပုုရာဏ ဘုုရားက ေျပာေသာ တစ္ဆယ့္ေျခာက္ အသေခ်ၤ ႏွင့္ ကမာၻတစ္သိန္း လြန္ေျမာက္ေသာ ကာလတြင္ ရဟန္းအိုုၾကီး ႏွင့္ ကေလးမကေလး မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုုင္ ျပန္ဆံုုေတြ႔ေသာ ဇာတ္ေပါင္းခန္း ကေတာ့ ပရိသတ္အမ်ား ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္ျပီး ျဖစ္ပါသည္။

ရဟန္းအိုုၾကီးသည္ ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုုရား ျဖစ္ေတာ္မူလာခဲ့ျပီး ကေလးမကေလးကေတာ့ ငါတိုု႔၏ ဘုုရားအေလာင္းေတာ္ သုုေမဓာ ရွင္ရေသ့ ျဖစ္လာခဲ့ကာ ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုုရား ေရွ႕ေမွာက္ေတာ္တြင္ ေရွးမင္းသမီး ဘဝက သူမ ဆုုေတာင္းခဲ့သည့္ အတိုုင္း “သိဒၶတၱေဂါတမ အမည္ရေသာ ဘုရားစင္စစ္ ျဖစ္လိမ့္မည္မွာ မုုခ်” ဟူေသာ ဘုုရားရွင္၏ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကိုု ခံယူရရွိခဲ့ ပါသည္။

မူလ က်မ္းဂန္တြင္ ထင္ရွားရွိသေလာက္ ဗုုဒၶဘာသာ ဘုုန္းၾကီးေတြ ေျပာေဟာေလ့ မရွိသည့္ ဤ ‘မင္းသမီး’ ေရွးဇာတက ပံုုျပင္သည္ ေထရဝါဒ ဗုုဒၶဘာသာတြင္ အစဥ္အဆက္ ပေဟဠိသဖြယ္ မသဲကြဲေသာ “ မိန္းမဘုရား ၊ မရွိျငား ”  စသည့္ “ မိန္းမသည္ ေယာက်ၤားေလာက္ ဘုုန္းမရွိ၊ မင္းေယာက်ၤားတိုု႔သည္သာ ဘုုရား ျဖစ္ႏိုုင္၍ ပိုုမိုု မြန္ျမတ္သူတိုု႔ ျဖစ္သည္ ” ဆိုုသည့္ အယူအစြဲၾကီးကိုု ျပန္လည္ စဥ္းစားဆင္ျခင္ဖိုု႔ရန္ ျမင္ကြင္းက်ယ္ တစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။ သိရိုုးသိစဥ္ ငါတိုု႔ သိခဲ့ၾကသည့္ “ေယာက်ၤားသည္သာ ဘုုရားဆုုကိုု
ဗ်ာဒိတ္ခံယူ ရရွိႏိုုင္သည္” ဆိုုေသာ ေတြးေခၚမႈမွသည္ ဘုုရားဆုကို အမွန္တကယ္ ခံယူရရွိဖိုု႔ “ တင္ၾကိဳေရွးဦး ဗ်ာဒိတ္ေနရာ ” သည္ အမ်ိဳးသမီးတိုု႔တြင္ အထင္အရွား ရွိေနေၾကာင္း ေထရဝါဒ မူလ တရားက်မ္းဂန္တိုု႔သည္ ေကာင္းစြာ အသိေပးထားျပီး ျဖစ္ေၾကာင္းကိုု (ဝီရသူ၊ သီတဂူ စေသာ ‘ ဘုုန္းကံပါရမီရွင္ ’ အမ်ိဳးသမီးေစာင့္ ဘုုန္းၾကီး) ေတြကို ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ တံုု႔ျပန္ ျငင္းခံုုႏိုုင္သည့္ အေကာင္းဆံုုး သက္ေသၾကီးေတြထဲက တစ္ခု ပါတည္း။

ဗမာ ဗုုဒၶဘာသာ ေကာင္မကေလးေတြ ႏုုံနဲ႔အတ၊ အေတြးအေခၚ  နိမ့္က်ေသာေၾကာင့္ “အရွည္ကိုု ေကာင္းစြာ ေတြးေမွ်ာ္ဆင္ျခင္ ႏိုင္ေသာ ငါတိုု႔လိုု  ဗမာ လူ႔ေဘာင္၏ ေရွ႕ေဆာင္ သက္ၾကီးဝါၾကီးတိုု႔က မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကို လုပ္ရပါသည္” ဆိုုေသာ အမ်ိဳးေကာင္းသား ဘဒၵႏၲ ဝံသပါလ ဘဘုုန္း တိုု႔၏ ‘ေယာက်ၤား ပညာမာန’ ကို အေသအခ်ာ ခ်ပစ္ဖိုု႔ ဇာတ္လမ္းတြင္ က်န္ခဲ့ေသာ ဇာတ္ကြက္တစ္ကြက္ကိုု ထပ္ျပီး ကြ်န္ေတာ္ ေဖာ္ျပပါမည္။ ရဟန္းအိုၾကီးက မုုန္ညင္းျဖဴဆီကိုု လာျပီး အလႉခံေလေသာ အခါ ပုုရာဏ ဘုုရား၏ ညီမကေလးသည္ သူမတြင္ ပညာဥာဏ္ ျပိဳးျပက္ေပၚထြန္းလာျပီး ေရရြတ္ေလသည္မွာ -

“ အဆူဆူေသာ ေရွးဘုုရားရွင္တိုု႔သည္ လည္းေကာင္း၊ ေနာင္ပြင့္ေတာ္မူမည့္ ဗုုဒၶဘုုရားရွင္တိုု႔သည္ လည္းေကာင္း၊ ဘုုရားမျဖစ္မီက နင္တိုု႔ငါတိုု႔လိုု ‘သာမန္လူ’ တိုု႔သာ ျဖစ္ၾကကုန္ျပီး ၄င္း (သာမန္လူ) တိုု႔သည္  ဥစၥာဓန၊ ဇနီးမယား၊ သမီးသား၊ ကိုယ္လက္အဂၤါ၊ အသက္ ဟူသည့္ စြန္႔ျခင္းၾကီး ငါးပါးကိုု မျဖည့္က်င့္ပါဘဲ ဘုုရား ဘယ္လိုုမွ ျဖစ္လာလိမ့္မည္ မဟုုတ္။ (ငါစြဲ အတၱကိုု တိုုက္ဖ်က္ရန္) ဥစၥာဓန ကိုု စြန္႔လႊတ္လႉဒါန္းျခင္း မရွိ၊ ကိုယ့္က်င့္သီလကိုု ေစာင့္ေရွာက္မႈ မရွိဘဲ ႏွင့္ ငါသည္ အသိုု႔မ်ား (သံသရာမွ) ထြက္ရပ္လမ္းကိုု ရွာေတြ႔ႏိုုင္ပါမည္နည္း ”

မူလက်မ္းဂန္ အရ ေကာင္မကေလး၏ ေဝဖန္ေရရြတ္သံသည္ ရဟန္းအိုၾကီး၏ ႏွလံုးသားကိုု ရုုိက္ခတ္သြားခဲ့ျပီး ပုရာဏ ဘုရားရွင္ ႏွင့္ ေတြ႔ေသာအခါ ရဟန္းၾကီး ကိုယ္တိုင္လည္း ဘုုရားဆုကုိ ပန္ပါေတာ့ သတည္း။ ကြ်န္ေတာ့္ အေနျဖင့္္ ဗုုဒၶက်မ္းဂန္တိုု႔ကိုု ႏွစ္ပရိေဒစၦမ်ားစြာ ေလ့လာကြ်မ္းဝင္သူ တစ္ဦးျဖစ္ရကား မူလက်မ္းဂန္တြင္ တုုိက္ရိုုက္ မပါေသာ္ျငားလည္း မိန္းကေလးထံမွ ရဟန္းၾကီး ရယူခဲ့ေသာ သင္ခန္းစာကိုု ကြ်န္ေတာ္ ဇာတ္ကြက္ ျဖည့္စြက္ ျပသႏိုုင္ပါသည္။

ရဟန္းအိုုၾကီးသည္ မင္းသမီး၏ ေရရြတ္ေသာ စကားကိုၾကားေလေသာ အခါ အိပ္မက္မွ လႈပ္ႏိုုးခံရသူကဲ့သိုု႔ ျဖစ္ျပီးလွ်င္ “ ငါသည္ အသက္သာၾကီး၍ အခ်ိန္မစီး၊ ဆီမီးအလႉကိုု ျပဳခ်င္ေသာ ဆႏၵရွိ၍သာ အျမဲ အလႉလုပ္ေနေသာ ငါသည္ ဤကေလးမကဲ့သိုု႔ ကြဲျပားလင္းခ်င္းေသာ ပညာဥာဏ္ျဖင့္ (အလႉျပဳျခင္းဟူသည္ မိမိ၏ အတၱကိုု ေခ်မႈန္းဆုုတ္နစ္ပစ္ေသာ လက္နက္ ျဖစ္ေၾကာင္း) ဒါနအလႉ၏ အျမတ္ဆံုုး အရင္း ဦးတည္ခ်က္ကိုု မသိမလင္း ႏိုုင္ခဲ့။ ရွက္စရာေကာင္းေသာ ငါသည္ ကေလးမ ကေလးကို အတုယူသျဖင့္ ငါသည္လည္း ေကာင္မေလးကဲ့သိုု႔ ဘုရားဆုကို ပန္ရပါအံ့”

အလြန္ ဆန္းၾကယ္လွပါသည္။ ဝီရိယ ဓိက ဘုုရားေလာင္းျဖစ္ေသာ ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုုရား အေလာင္းေတာ္ ရဟန္းအိုုၾကီး၏ ပထမဆံုုးအၾကိမ္ ဘုုရားဆုပန္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ျပီး တစ္ဆက္တည္း (ညခ်မ္းအခါတြင္) ၄င္း၏ ဘုုရားဆုပန္ျခင္း၏ အေၾကာင္းျပည့္စံုေၾကာင္း ပုရာဏ ဘုရားရွင္ထံမွ ဗ်ာဒိတ္ကို ရရွိခဲ့ျခင္း ဆုလာဘထူးၾကီးသည္ ေနာင္ခါတြင္ ပညာဓိက ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုုရားေလာင္းေတာ္ ျဖစ္လာမည့္ ကေလးမကေလး တစ္ဦး၏ “နင္တိုု႔ငါတိုု႔ အားလံုုးဟာ သာမန္လူေတြပါပဲ” (The rule of law ၏ အေျခခံ အက်ဆံုုး နိယာမတရား) ဆိုုတာႏွင့္ “မယ္သိဒၶတၱ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ သေဗၺညဳတ ျမတ္ဗုုဒၶ ျဖစ္ရပါလိုု၏” ( Extensive Order- ပိုပုိျပီး လူစံုတက္စံု ေနရာစံုုမွာ ပါဝင္လာေသာ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္စဥ္) ကိုု ေတြးေခၚျပခဲ့သည့္ မိန္းမဥာဏ္ ကေလးကို နမူနာ ယူ၍သာ ျဖစ္လာရေၾကာင္း ကိုပါတည္း။

တကယ္ေတာ့ အာက်ယ္မကေလး၏  “မယ္သိဒၶတၱ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ ဘုုရားျဖစ္ရပါလို၏”  ဟူသည့္ မိန္းမဆုေတာင္းသည္  ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုုရား ႏွင့္ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရား ဟူေသာ ဘုရားႏွစ္ဆူ ေလာကတြင္ ေပၚထြန္းလာခဲ့ရျခင္း၏ အရင္းမူလ အေၾကာင္း၊ အျမတ္တကကာ့ အျမတ္ဆံုုး ဆုုေတာင္း ပါတည္း။ သည္တြင္ ငါတိုု႔ အထင္အရွား ျမင္အပ္သည္မွာ ဆုုၾကီးပန္ သတိုု႔သမီးငယ္သည္ မည္သည့္ ပါရမီရွင္ ဘုန္းဘုန္းဘုရား၊ ရဟန္း မင္းေယာက်ၤားမွ မဟုုတ္သလိုု၊ သူမသည္ မည္သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွလည္း  သာလြန္ထူးျခားသူ ပါရမီရွင္တုုိ႔ အျဖစ္ မယူဆထားေၾကာင္းကို ျဖစ္ပါ၏ – “အဆူဆူေသာ ေရွးဘုရားရွင္တိုု႔သည္ လည္းေကာင္း၊ ေနာင္ပြင့္ေတာ္မူမည့္ ဗုုဒၶဘုုရားရွင္တိုု႔သည္ လည္းေကာင္း၊ ဘုုရားမျဖစ္မီက နင္တိုု႔ငါတိုု႔လိုု ‘သာမန္လူ’ တိုု႔သာ ျဖစ္ၾကကုုန္ျပီး…”။

ေရွ႕ဖက္ ေဆာင္းပါးတိုု႔တြင္ ဝီရသူ၊ အင္းစိန္ရြာမ၊ သီတဂူ စေသာသူတိုု႔သည္ “ဘာေၾကာင့္မ်ား ဤသိုု႔  မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ စသည့္ ေဖာက္ျပန္မွားယြင္းေသာ အၾကံအစည္၊ အျပဳအမူတိုု႔ကိုု လုုပ္ကုုန္ရပါသနည္း” ဆိုုတာႏွင့္ စပ္၍  “၄င္းတိုု႔၏ ေလာကအျမင္သည္ မွားယြင္း၊ ဤသူတိုု႔၏ ကိစၥတြင္ ေဖာက္ျပန္သည့္ အဆင့္သိုု႔တိုုင္ ေရာက္ေနလိုု႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြ်န္ေတာ္ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ တကယ္ေတာ့လည္း ေလာကအျမင္ မွားယြင္းမႈ ဆိုုေသာ သေဘာတြင္၊ အထူးသျဖင့္ ဗုုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ “သမိုုင္း” လႊမ္းမိုုးေသာ ႏိုုင္ငံမ်ားတြင္၊ “သမိုုင္း” ထဲမွာမွ အထူးသျဖင့္ ဘုုန္းကံရွင္ အမ်ိဳးသားတိုု႔တြင္၊ အမ်ိဳးသားတိုု႔ထဲမွာမွ သာသနာ့ အေမြဆက္ခံသူ ဆိုသည့္ ဘုန္းၾကီးတိုု႔တြင္၊ ထုိဘုန္းၾကီးတိုု႔ထဲမွာမွ အထူးသျဖင့္ ဥာဏ္ပိုၾကီး ကံပုိၾကီး ဆိုသူ ဘုန္းၾကီးေခါင္းေဆာင္ တိုု႔တြင္ “ငါသည္ အမ်ားတကာ သာမန္လူေတြထက္ အလြန္ သာလြန္ထူးျမတ္ေသာ အႏွစ္သာရၾကီး တစ္ခုု” ဟူေသာ စိတ္ကူးမာန တိုု႔သည္ သူတိုု႔၏ အေတြးအာရုုံျပင္ဝယ္ ထုႏွင့္ထည္ႏွင့္ လႊမ္းမိုုးခံထားရတတ္ ပါသည္။

သည္တြင္ ကြ်န္ေတာ္ အထူး စိုုးရိမ္မိသည္မွာ ဤဘုုန္းၾကီးေခါင္းေဆာင္တိုု႔သည္ သူတိုု႔ဘာသာ သူတိုု႔ “ငါသည္ မဟိႏၶိ လူထူးလူဆန္း၊ ဘာသာ သာသာနာကိုု ေစာင့္ေရွာက္သူ အႏွစ္သာရ ပါရမီရွင္ၾကီးမ်ား ျဖစ္သည္” ဆိုုျပီး ဝက္လူးတဲ့ ရႊံ႕အိုုင္မွာ သူ႔ဟာသူ လူးလြန္႔ ညစ္ပတ္ေနတာက အေၾကာင္းမဟုုတ္၊ အမ်ားျပည္သူ၏ ႏိုုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ အထူးသျဖင့္ ပတၱျမား ေရႊဂူႏွင့္ တူသည့္ ဘုုရားအဆံုုးအမ သာသနာကိုပါ ၄င္းဝက္မင္းတိုု႔သည္ သူတိုု႔၏ ေပက်ံေနေသာ အတၱ အညစ္အေၾကးေတြနဲ႔  လာလူးပြတ္တိုက္ ညစ္ပတ္ေစသည့္ ကိစၥကိုျဖစ္ပါသည္။

မည္သည့္အခါကမွ ေျခေလးေခ်ာင္းေထာက္ ဝက္ေကာင္ဟူသည္ လင္းယုန္ဌက္လို ေကာင္းကင္တြင္ ပ်ံသန္းျပီး ေျမျပင္အဝန္းကိုု စူးရဲက်ယ္ျပန္႔စြာ ျခံဳငံုုၾကည့္ရူႏိုုင္စြမ္း မရွိသလိုု မိမိကိုယ္ကုိ အထူး အႏွစ္သာရၾကီး တစ္ခုု အျဖစ္ ၾကည့္ျမင္ေနသူ တစ္ဦးသည္ ဗုုဒၶတရားေတာ္ကို အမွန္တကယ္ စူးရဲက်ယ္ျပန္႔ေသာ ပရိယာယ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္နားလည္ႏုုိင္စြမ္း မရွိပါ။ ဆိုုးသည္မွာ ဗုုဒၶတရားကိုု ဤဘုုန္းၾကီးမိုက္တိုု႔သည္ ၄င္းတိုု႔၏ က်ဥ္းၾကဳတ္သိမ္ငယ္ေသာ အတၱစြဲ မာနစြဲေတြ နဲ႔ ျပန္ဆိုုနားလည္ၾကသေလာက္ သူတိုု႔ မွားယြင္းေဖာက္ျပန္စြာ နားလည္ေနေသာ တရားတုု တရားေယာင္ေတြကိုု တရားစစ္ အျဖစ္၊ ဘုရင္လုပ္သူကလည္း ေျမွာက္ေပးရင္ ေျမွာက္ေပးသလိုု မ႑ပ္တုိင္တက္လာကာ အမ်ားျပည္သူကိုု ျဖန္႔ေဝ ေဟာၾကားေနေသာ ကိစၥမ်ိဳး ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္လည္း ဆိုုးလွသည္မွာ ဤသိုု႔ တရားတု တရားေယာင္ေတြကိုု တရားစစ္အျဖစ္ ျဖန္႔ေဝျခင္းဟာ တကယ္ေတာ့ မြန္ျမတ္လွေသာ ဗုုဒၶသာသနာကိုု ဖ်က္ဆီးေနျခင္း စင္စစ္ ျဖစ္ပါလ်က္ မိုုက္မဲလွသည့္ ဤသူတိုု႔သည္ ကိုုယ့္ကိုကိုယ္ သာသနာေတာ္ေစာင့္ ရဟန္းေကာင္းၾကီးမ်ားဟုု မွတ္ယူ ေၾကြးေၾကာ္ေနျခင္း ပါတည္း။

“ဤ ျမတ္ေသာ သာသနာကိုု မည္သည့္ ရုုပ္ဝတၳဳ ခြန္အားတိုု႔ကမွ အႏိုုင္ယူ မဖ်က္ဆီးႏိုုင္။ တရားတု တရားေယာင္တိုု႔က တရားစစ္၏ ေနရာတြင္ အစားထိုုး ေယာင္ေဆာင္ ဝင္လာျခင္းသည္ သာလွ်င္ ဤသာသနာ၏ ပ်က္ဆီးေၾကာင္း ေပတည္း” ( ရွင္မဟာကႆပ ေမး၍ ဗုုဒၶေျဖ ၊ သံယုုတၱနိကာယ္ )

ဘုုရား သာသနာကို စစ္အာဏာ သံုးျခင္း၊ ဥပေဒ ျပဌာန္းျခင္း၊ ေမြးဇာတ္ ခြဲျခားကန္႔သတ္ျခင္း နဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္လိုတဲ့ သည္ဘုုန္းၾကီးေတြဟာ တကယ္ေကာ ဘုရားစာကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္မွတ္ေလ့လာခဲ့တဲ့လူေတြမွ ဟုုတ္ရဲ႕႔လား ဆိုုတာ ငါတိုု႔ အင္မတန္မွကို ေမးခ်င္စရာပါပဲ။

“ အာဖဂန္နစၥတန္၊ အင္ဒိုုနီးရွား စတဲ့ ႏိုုင္ငံေတြမွာ ဗုုဒၶဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းရင္းဟာ မြတ္စလင္မ္ လူဦးေရက လႊမ္းမိုုးသြားလုုိ႔ ” လိုု႔ ဗမာျပည္ အႏွံ႔မွာ လုုိက္ေျပာေနတဲ့ ဝီရသူဟာ ဗုုဒၶကိုုယ္တိုုင္ ေျဖၾကားခဲ့တဲ့ မူလက်မ္းဂန္လာ အေျဖကိုေတြ႔လိုု္က္ရျပီ ျဖစ္တဲ့ ဗုုဒၶဘာသာ ပရိသတ္ေရွ႕ ေမွာက္မွာ ၄င္း၏ အေၾကာင္းျပခ်က္ မွန္တယ္ ဆိုုျပီး ဆက္ေျပာဝံ့ေသးသလား ဆိုတာ ငါတုုိ႔ သင္းကိုု ေမးရပါလိမ့္မည္။ အဲသလိုု ဆက္္ေျပာဝ့ံေသးတယ္ ဆိုုရင္ေတာ့ သည္ သတၱဝါဟာ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ ျမတ္ဗုုဒၶနဲ႔  ရွင္မဟာကႆပထက္ ပိုျပီး သိျမင္ႏိုုင္တယ္လိုု႔ ယူဆေနတဲ့ ဘဝင္ရူး တစ္ေယာက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဟုတ္ပါရဲ႕၊ ဝီရသူလိုု အစစ္အမွန္ သဒၶါတရား မရွိတဲ့ ရဟန္းတု ရဟန္းေယာင္ အတြက္  ဘုုရားေဟာ တရားထက္ ေမာင္သိန္းစိန္ရဲ့ ေသနတ္ေျပာင္းဝက အာဏာဟာ ပိုုေကာင္းတဲ့ အမွန္တရားအျဖစ္ သူ႔အတြက္ ရွိခိုုးေကာ္ေရာ္ရာ ျဖစ္ေနမွာပါပဲ။

တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ “အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ” ဆိုုတဲ့ အယူအဆကို ေထရဝါဒ ပါဠိဘာသာ ဗုုဒၶ ေရွးေဟာင္း က်မ္းဂန္ေတြကေကာ၊  ပါဠိနိကာယ္က်မ္းေတြနဲ႔ အလားတူ ဘက္တူ ေရွးေဟာင္း သကၠတအဂၢမ ဗုုဒၶက်မ္းဂန္ေတြကေကာ လံုုးဝ လက္မခံေၾကာင္းကိုု ကြ်န္ေတာ္ ဖြင့္ျပေဆြးေႏြးပါမယ္။ သည္လိုု ေဆြးေႏြးရင္းနဲ႔ ပဲ “အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ” လိုု႔ စြဲယူေၾကြးေၾကာ္သူ တစ္ဦးဟာ “ဗုုဒၶဘာသာ ရဟန္း” ဟူေသာ ဂုုဏ္ျဒပ္ကိုု အမွန္တကယ္ ခံယူပိုုင္ခြင့္ ရွိမရွိ ဆိုတာကို ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ ေစာေၾကာဖိုု႔ လိုတယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ နားလည္လာပါလိမ့္မယ္။

တေလာက ကိုညီညီလြင္ (ရွင္ဂမီၻ႐) နဲ႔ ဒီမုုိကရက္တစ္ ျမန္မာ့အသံ အင္တာဗ်ဳးမွာ ၄င္းက ေဆြးေႏြးရာမွာ ရဟန္းသံဃာဟာ ရဟန္းဝတ္ျပီ ဆိုုတာနဲ႔ “သံသရာ ဝဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ က်င့္ၾကံပါမယ္” ဆိုုတဲ့ ပဋိဥာဥ္ကိုု ခံယူရပါတယ္။ ဒါကိုု နည္းစနစ္သေဘာအားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆိုုရင္ ေသကၡပုုဂၢိဳလ္ (က်င့္ဆဲ ႏွင့္ လြတ္ေျမာက္စျပဳလာသူ) ျဖစ္ေအာင္ က်င့္ၾကံအားထုုတ္ ရပါတယ္။ ရဟန္းသံဃာရဲ႕  အလုပ္ဟာ အဲသည္ အလုပ္သက္သက္ပါပဲ။ တကယ္ကေတာ့ ဒါကလြဲျပီး ရဟန္းသံဃာဆိုုတာ ဘာမွ လုုပ္ဖိုု႔ မလိုုပါ။

ကိုုညီညီလြင္က လူမႈေရးေလာက္ေတာ့ လုုပ္ေပါ့၊ ႏိုုင္ငံေရးမွာ ပါဝင္တာမ်ိဳးကေတာ့ ေသကၡျဖစ္ဖိုု႔ အလြန္ေဝးသြားျပီ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ “က်င့္ၾကံအားထုုတ္ပါ့မယ္” ဆိုုတဲ့ ပဋိဥာဥ္လည္း ခံထားတာေၾကာင့္ ရဟန္းတိုု႔နဲ႔ မသင့္ေလ်ာ္ပါလိုု႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မိုု႔လိုု႔ ေသကၡျဖစ္ေအာင္ က်င့္ၾကံအားထုုတ္မႈ မရွိဘဲ ‘ရဟန္း’ လုုပ္ေနတဲ့ ‘ရဟန္း’ ဟာ ‘ဗုုဒၶဘာသာ ရဟန္း’ အျဖစ္ ငါတိုု႔ ဗုုဒၶဘာသာဝင္တုုိ႔၏ လႉဒါန္းပူေဇာ္မႈကိုု ခံယူပိုုင္ခြင့္ အမွန္တကယ္ ရွိမရွိ ဆိုုတာကိုု ငါတိုု႔ေမးရပါလိမ့္မယ္။

ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ အလြန္ အေရးၾကီးစြာ သိမွတ္ထားအပ္ေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္မွာလည္း ဗုုဒၶဘာသာဝင္တိုု႔ ရည္ရြယ္စံထားရမည့္ ေသကၡပုုဂၢိဳလ္၏ ေလာကအျမင္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေျပာဆိုုျပဳမူလာေသာ ‘ရဟန္း’ ဆိုုသူတိုု႔ကိုု ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ အေနျဖင့္ “ဗုုဒၶဘာသာ” ဟုု လက္ခံ၍ မရေၾကာင္းကိုု ျဖစ္ပါသည္။ ထိုုသူတိုု႔ကို ‘ဗုုဒၶဘာသာဝင္’ ဟူျပီး ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ လက္ခံလိုုက္ပါလွ်င္ သံယုုတၱနိကာယ္တြင္ ဗုုဒၶက ရွင္မဟာကႆပကို ေျဖၾကားခဲ့သလိုု ‘ဗုုဒၶတရား အမည္ခံ’ ဆန္႔က်င္ဘက္ တရားအတုတိုု႔သည္ တရားအစစ္ေနရာကိုု
ဝင္ယူလာပါလိမ့္မည္။ ဗုုဒၶဘာသာသည္ ေနာက္ဆံုုး ဤ တရားတု တရားေယာင္ေတြကို ကိုးကြယ္ေနေသာ ဗုုဒၶဘာသာ အေယာင္ေဆာင္ မိစၦာဒိဌိပုုဂၢိဳလ္တိုု႔၏ ဝါးမ်ိဳစီးနင္းမႈကိုု ခံသြားရမည္ ျဖစ္ျပီး တရားစစ္တရားမွန္တုုိ႔ ကြယ္ေပ်ာက္ကုုန္ကာ နာမည္အားျဖင့္သာ ဗုုဒၶဘာသာ၊ အယူမွား အျမင္မွားေတြကိုု ကိုးကြယ္ေနေသာ မိစၦာဒိဌိ ဂိုုဏ္းၾကီး သက္သက္ ေနာက္ဆံုုး ျဖစ္လာပါလိမ့္မည္။

ေရွ႕ စကားဦးမွာ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာခဲ့သလိုု ပါဠိနိကာယ္ ဗုုဒၶက်မ္းဂန္ဘက္ကေရာ၊ ဘက္တူ ေရွးေဟာင္း သကၠတအဂၢမ ဗုုဒၶက်မ္းဂန္ဘက္ကေကာ ‘အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ’ ဆိုုတာကိုု လံုုးဝ လက္မခံပါ။ ဘာလိုု႔လဲ ဆိုုေတာ့ ဒါဟာ ေသကၡပုုဂၢိဳလ္ (အရိယာ ခုုႏွစ္ပါး) က လက္မခံတဲ့ သေဘာတရား စင္စစ္ ျဖစ္လိုု႔ပါပဲ။ လက္မခံတာ သက္သက္ေတာင္ မဟုုတ္ပါဘူး၊ သည္ ‘အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ’ ဆိုုတာဟာ က်င့္ၾကံသိျမင္ရမယ့္ ဗုုဒၶတရားနဲ႔ လံုုးဝဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မြန္ျမတ္သည့္ ေသကၡပုုဂၢိဳလ္တိုု႔က အျပီးတိုုင္ ပယ္ခ်ထားေသာ အယုုတ္အညံ့ ဝါဒသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပါဠိေတာ္ ဗဟုုဓာတုုက သုုတၱန္မွာ ဗုုဒၶဟာ ရွင္အာနႏၵာကိုု ေသကၡပုုဂၢိဳလ္သည္ “ဘယ္ေတာ့မွ သည္လိုုလူမ်ိဳး ျဖစ္လာလိမ့္မည္ မဟုုတ္” ဆိုုျပီး ငါတိုု႔ရဲ႕ သည္ေန႔ ဝီရသူ၊ သီတဂူ တိုု႔ကိုု တိုုက္ရုုိက္ပင္ ေျပာေနသည့္ အလား ဆံုုးမထား ပါသည္။

“အာနႏၵာ၊ ေသကၡပုုဂၢိဳလ္ - က်င့္ဆဲ (ဝါ) အမွန္တကယ္ မျပတ္ က်င့္ၾကံကာ တရားဓမၼကိုု သိျမင္စျပဳလာသူသည္ ဘယ္ေတာ့မွ ဤသိုု႔ေသာ ေလာကအျမင္မ်ိဳးတိုု႔သည္ မရွိႏိုုင္။

(၁) သ႑န္မ်ား (အာရုုံပုုံရိပ္မ်ား) မွ်သာ ျဖစ္သည္တိုု႔ကုုိ ျမဲျမံသည့္ အရာမ်ား ဟူ၍ လည္းေကာင္း

(၂) သ႑န္မ်ား (အာရုုံပုုံရိပ္မ်ား) မွ်သာ ျဖစ္သည္တိုု႔ကိုု ေက်နပ္စရာ ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း

(၃) သ႑န္မ်ား (အာရုုံပုုံရိပ္မ်ား) မွ်သာ ျဖစ္သည္တိုု႔ကိုု အႏွစ္သာရရွိသည့္ တစ္စံုုတစ္ခုု ျဖစ္သည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း

(၄) ဗုုဒၶရွင္ေတာ္၏ ဆံုုးမခ်က္မွ အပ တျခားကိုုးကြယ္ရာကိုု ရွာေဖြရန္ လိုုသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း

ဗမာလူမ်ိဳး၊ ဗုုဒၶဘာသာ၊ ဗုုဒၶသာသနာ (အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ) ဆိုုတာ သ႑န္မ်ားမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တိုု႔ရဲ႕ သင္ၾကားမွတ္သားမိျခင္း ဆိုုတဲ့ ဘဝ အေတြ႔အၾကံဳေနာက္ကိုု လိုုက္ျပီး တကယ္ ရွိေနတယ္လိုု႔ ခန္႔မွန္း ခံစားၾကည့္ေနတဲ့ အာရုုံပုုံရိပ္ေတြ သက္သက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗုုဒၶတရားကိုု အမွန္ ၾကည္ညိဳျမတ္ႏိုုးသူ၊ ရဟန္းတရားကို အမွန္က်င့္ၾကံအားထုုတ္သူ တစ္ဦးအတြက္သည္ အာရုုံပံုုရိပ္ေတြဟာ ျမဲျမံသည့္ အရာေတြ မဟုုတ္ဘူး၊ ေက်နပ္စရာေတြ မဟုတ္ဘူး၊ အႏွစ္သာရေတြ မဟုတ္ဘူး ဆိုုတာကိုပဲ ေျပာပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ယုုတ္ညံ့တဲ့ အစြဲအလမ္းေတြ အျဖစ္ ပစ္ခြာဖိုု႔ပဲ ေျပာပါလိမ့္မယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဘုုန္းၾကီးေတြလို “ငါတုုိ႔ အမ်ိဳးဘာသာဟာ သီးသန္႔ ျမဲျမံ ေက်နပ္စရာ အႏွစ္သာရ ျဖစ္လိုု႔ သီးသန္႔ေစာင့္ေရွာက္ဖိုု႔ လိုတယ္” ဆိုုတဲ့ ေျပာင္းျပန္တရားမ်ိဳးကို ေျပာလိမ့္မွာ မဟုတ္ပါ။ ဗုုဒၶရွင္ေတာ္၏ ဆံုးမခ်က္ မဟုတ္တဲ့ “ဥပေဒ ျခိမ္းေျခာက္မႈ၊ အာဏာ အေဆာက္အဦ၊ လူမႈအစဥ္ ပံုစံဒီဇိုင္း” စတဲ့ ျပင္ပအရာေတြကိုု အျမတ္တရားလုပ္ျပီး ကိုးကြယ္လိမ့္မွာလည္း မဟုတ္ပါ။

တကယ္ေတာ့ သည္ေလးခ်က္နဲ႔တင္ မ်ိဳးေစာင့္ဂိုုဏ္းဝင္ ရဟန္းအားလံုုးဟာ ဗုုဒၶတရား နဲ႔ လံုုးဝ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္သလို ဗုုဒၶတရားကိုု အမွန္တကယ္ က်င့္ၾကံသူဆိုုရင္ လံုးဝ ပယ္ခ်ပစ္ရမယ့္ မိစၧာဝါဒ ကို ကိုးကြယ္ေနတဲ့ ‘ရဟန္း’ အမည္ခံ ပုုဂၢိဳလ္တိုု႔သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြ်န္ေတာ္ အသိေပး ေၾကျငာအပ္ပါတယ္။

ဗုုဒၶဘာသာ ရဟန္း အေယာင္ေဆာင္၊ ၄င္း မိစၦာဒိဌိမ်ား တကယ္ မိုက္ရဲတယ္ဆိုရင္ “ျမတ္စြာဘုရားဟာ ‘အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ’ ဆိုုတာဟာ ျမဲျမံတဲ့ အရာေတြ ျဖစ္တယ္၊ ေက်နပ္စရာေတြ ျဖစ္တယ္၊ အႏွစ္သာရ ရွိသည့္ အရာေတြ ျဖစ္သည္၊ ကိုးကြယ္ရာ ျဖစ္သည္ ဟု တစ္ေနရာရာမွာ ဘုရားေဟာခဲ့တယ္” ဆိုျပီး ေၾကျငာလိုုက္စမ္းပါ။ ငါတိုု႔ကေတာ့ တိုုေတာင္းလွတဲ့ ေရပြက္ပမာ တစ္ဘဝတာမွာ ဒါကို သည္းခံႏိုင္ပါသည္။ ဒါေပမယ့္ နင္တိုု႔၏ ဘုုရားသာသနာ အေပၚ သစၥာမဲ့ခဲ့တဲ့ အကုသိုလ္ကေတာ့  ဘုရား အေရျခံဳခဲ့ေသာ နင္တိုု႔ေနာက္ကို သံသရာတစ္ခုလံုး လိုက္ေနပါလိမ့္မည္။

တကယ္ေတာ့လည္း ဗုုဒၶအေရျခံဳ မ်ိဳးေစာင့္ဘုန္းၾကီးေတြရဲ႕  မ်ိဳးေစာင့္ လူပ္ရွားမႈေတြ ဆိုတာဟာ ဗုုဒၶဘာသာ လႈပ္ရွားမႈ လံုးဝမဟုုတ္ပါ။ ဟိႏၵဴဘာသာကိုု တစ္ေခတ္တစ္ခါမွာ အင္မတန္ ညစ္ေထးစြန္းထင္းေစခဲ့တဲ့ ျဗဟၼဏဇာတ္ဝါဒ ကို ေကာက္က်စ္ေအာက္တန္းက်လွတဲ့ ဟိႏၵဴဘုန္းၾကီးပ်က္ေတြကေနျပီး ေရွးေခတ္ အိႏၵိယ လူ႔ေဘာင္တစ္ခုလံုးကို သြပ္သြင္းခဲ့မႈနဲ႔ သည္ လႈပ္ရွားမႈေတြဟာ ထပ္တူပါပဲ။ “ျဗဟၼာၾကီး” ေနရာမွာ “ဗုုဒၶ သိဒၶတၱေဂါတမ” လိုု႔ နာမည္ေျပာင္းတတ္လိုုက္တာပဲ ကြာပါတယ္။

သည္ ျဗဟၼဏ ဇာတ္ဝါဒ (Caste Sytstem) ဟာ ဆိုုရွယ္လစ္-ကြန္ျမဴနစ္၊ ဖက္ဆစ္၊ အမ်ိဳးသားေရး၊ မ်ိဳးခ်စ္၊ မ်ိဳးေစာင့္ စေသာ လံုးစည္း လႈပ္ရွားမႈ အားလံုးတိုု႔ရဲ႕  အေျခခံ ျဖစ္ေၾကာင္း ကြ်န္ေတာ္ ေရွ႕မွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ သည္ အေၾကာင္းရင္းျမစ္ကိုု ရွင္းျပဖိုု႔က စာမ်က္ႏွာေတြ အမ်ားၾကီး ယူရမွာ ျဖစ္လိုု႔ ေျဖးေျဖးခ်င္းပဲ သည္ ပရိယာယ္ေတြကိုု ကြ်န္ေတာ္ မိတ္ဆက္ေပးသြားပါမည္။

အခုုလည္းဘဲ ျဗဟၼဏဇာတ္ဝါဒ၏ သေဘာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကိုု ကြ်န္ေတာ္ အနည္းငယ္မွ် ေျပာျပပါမည္။ ျဗဟၼဏဇာတ္ဝါဒ၏ အႏွစ္သာရကိုု နားလည္ဖိုု႔ရန္မွာ အလြန္ လြယ္ပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တုုိ႔ ဗမာစကားမွာ ေျပာေလ့ေျပာထရွိတဲ့ “ဒူးေနရာဒူး ေတာ္ေနရာေတာ္”

ဆိုုတာဟာ ျဗဟၼဏဇာတ္ဝါဒ ရဲ႕ ပင္ရင္းလိုုလားခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ ဆိုုလိုုတာက “ဒူးေထာက္ခစားတဲ့သူက အျမဲခစားေစ၊ ျမင့္ျမတ္ေတာ္ဝင္လိုု႔ အေပၚက အဖူးေမွ်ာ္ခံရသူက အျမဲ အဖူးေမွ်ာ္ခံရေစ” ဆိုုတဲ့ သေဘာျဖစ္ပါတယ္။

ငါတိုု႔ ဗမာျပည္မွာ “ႏိုုင္ငံေတာ္ တည္ျငိမ္ေရးကိုု တာဝန္ယူေနရတဲ့ ငါတိုု႔ စစ္သားလူတန္းစားဟာ ထာဝရ ႏိုုင္ငံေတာ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာ ေနရာယူ စံစား ပိုင္ခြင့္ရွိသည္၊ နင္တိုု႔ မိလကၡဴျပည္သူ သာမန္ လူတန္းစားဟာ အျမဲတမ္းထာဝရ အုုပ္ခ်ဳပ္ခံ လူတန္းစား သက္သက္သာ ျဖစ္သည္” ဆိုုတာဟာ “ဒူးေနရာဒူး၊ေတာ္ေနရာေတာ္” ဆိုတဲ့ အဲသည္ ျဗဟၼဇာတ္ဝါဒ အျမင္ပါပဲ။

“သခင္ လူတန္းစားဟာ အျမဲထာဝရ သခင္ လူတန္းစား၊ ကြ်န္ လူတန္းစားဟာ အျမဲထာဝရ ကြ်န္လူတန္းစား၊ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္လူတန္းစားကိုု ေနရာေပးဖိုု႔ မလိုုဘူး” လိုု႔ ျမင္တာဟာ သည္ ေကာက္က်စ္တဲ့ ျဗဟၼဏ ဝါဒရဲ့ လက္ေတြ႔လိုုလားခ်က္ ပါပဲ။

ကေန႔ ဗမာျပည္ အေျခခံဥပေဒရဲ႕ အဓိက ပရိယာယ္ဟာလည္း အဲသည္ “ဒူးေနရာဒူး ၊ေတာ္ေနရာေတာ္” ၊ “သခင္ဟာ သခင္၊ ကြ်န္ဟာကြ်န္” ဆိုုတာသာ လိုုရင္းျဖစ္ျပီး ဒါကိုု “သမိုုင္းစဥ္လာၾကီးမားခဲ့ေသာ ႏိုုင္ငံ့တပ္မေတာ္” ၊ “ႏိုုင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑”  စသျဖင့္ စကားလံုုးေတြ လွယ္ျပီး သံုုးထားလိုုက္တာပါပဲ။

မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒရဲ့ အႏုုမာနကို သရုုပ္ခြဲမယ္ ဆိုုရင္လည္းပဲ ဗမာ လူမ်ိဳးစုုဟာ က်က္သေရရွိတဲ့ လူမ်ိဳး၊  က်န္လူမ်ိဳးစုုေတြဟာ က်က္သေရမရွိ ယုုတ္ညံ့တဲ့ လူမ်ိဳး၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း ဗမာ အမ်ိဳးသား (national) ဟာ ျမင့္ျမတ္သန္႔ရွင္း ယံုုၾကည္ကိုုးစားထိုုက္တဲ့ လူအုုပ္စုု၊ က်န္တဲ့ ႏိုုင္ငံျခားသား (foreigner) ဟာ ေကာက္က်စ္ယုတ္ညံ့ သံသယဝင္ထိုက္တဲ့ လူအုုပ္စု၊ ဒါမွမဟုတ္လည္း ဗုုဒၶဘာသာဟာ ဗမာျပည္ၾကီး ရဲ႕  အႏွစ္သာရ တန္ဖိုုးၾကီး သမိုင္းစဥ္လာ လကၡဏာ၊ က်န္ဘာသာတရားေတြဟာ အေသးပါမႊား တန္ဖိုုးေသးသိမ္ သမိုုင္းစဥ္လာ မဟုတ္တဲ့ တစိမ္း လကၡဏာေတြ စသျဖင့္ “ဒူးေနရာဒူး၊ ေတာ္ေနရာေတာ္” ဆိုုတဲ့ ျဗဟၼဇာတ္ဝါဒ ရဲ႕  “ျခေသၤ့ဆီ ဆိုုတာ  သိဂၤ ီေရႊခြက္ နဲ႔သာ တန္တယ္” ဆိုုတဲ့ သေဘာကို ဆုပ္ကိုင္ထားတာကို အထင္အရွား သိျမင္ႏိုုင္ပါတယ္။

“ျခေသၤ့ဆီ ဆိုုတာ  သိဂၤ ီေရႊခြက္ နဲ႔သာ တန္တယ္” ဆိုုတဲ့ သေဘာဟာ ေပါ့ေသးေသးလိုု႔ မထင္လိုုက္ပါနဲ႔။ ျခေသၤ့ဆီဆိုုတာ စစ္ေသြးမ်ိဳးရိုုး ကို ဆိုလိုတာပါ။ စစ္ေသြးမ်ိဳးရိုုး (ဝါ) စစ္သား(ဝါ) စစ္အာဏာရွင္ဟာ ရာဇပလႅင္ေပၚမွာ စံစားဖိုု႔ လံုးဝထိုက္တန္တယ္လိုု႔ ဆင္ေျခညႊန္းေနတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျဗဟၼဇာတ္ဝါဒကိုု အႏုမာန အေျခခံခဲ့တဲ့ ဆိုုရွယ္လစ္-ကြန္ျမဴနစ္၊ ဖက္ဆစ္၊ အမ်ိဳးသားေရး၊ မ်ိဳးခ်စ္၊ မ်ိဳးေစာင့္ စေသာ လံုုးစည္း လႈပ္ရွားမႈ အားလံုုးဟာ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္နဲ႔သာ အဆံုုးသတ္သြားရ ပါတယ္။

သည္ ျဗဟၼဏဇာတ္ဝါဒ ရဲ႕  ေကာက္က်စ္ယုုတ္မာတဲ့ ေလာကအျမင္ (ဝါ) “ဒူးေနရာဒူး ေတာ္ေနရာေတာ္” ဆုုိတာကိုု ေနာက္စာတစ္ပုုဒ္မွာ ပါဠိိေတာ္ မူရင္းမွ ထင္ရွားလွေသာ ပံုုဇာတ္လမ္းတစ္ခုကို အသံုုးျပဳျပီး ကြ်န္ေတာ္ လံုုးဝ ပယ္ခ်ျပပါဦးမည္။ ခုေနခါမွာေတာ့ကေန႔ေခတ္ ဗမာဘုရင္ စစ္သားေတြနဲ႔ ဗမာလူ႔မလိုင္ ဘုုန္းၾကီးေတြဆိုတာ ဗုုဒၶဝါဒကိုု ျမတ္ႏိုုးကိုးကြယ္သူတိုု႔ မဟုုတ္၊ ဗုုဒၶဘာသာ အမည္ခံျပီး စဥ္းလဲတဲ့ ဇာတ္ဝါဒကို ငါတိုု႔ လူ႔ေဘာင္တြင္ ေပၚေပါက္လာေစရန္ က်ံဳးခတ္သိမ္းသြင္း သူတိုု႔သာ ျဖစ္ေၾကာင္းမွ် သိလွ်င္ လံုုေလာက္ပါျပီ။

၄င္းတိုု႔၏ ေလာကအျမင္မွာ အရာရာဟာ “ဒူးေနရာဒူး ေတာ္ေနရာေတာ္” လိုု႔ ျမင္ေနတဲ့ ဗုုဒၶဘာသာ အမည္ခံ၊ သကၤန္းျခံဳ ျဗဟၼဏ ဘုုန္းၾကီးေတြဟာ “လက္ေခ်ာင္းကေလး ႏွစ္ေခ်ာင္း ေထာင္ျပတတ္ေသာ ဥာဏ္မ်ိဳးကေလးသာ ရွိသည့္ ဣတၳိယ ေခၚ  မိန္းမတုုိ႔သည္ မွန္ကန္စြာ ေရြးခ်ယ္ဆံုုးျဖတ္ႏိုုင္စြမ္း မရွိလိုု႔ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ျပဌာန္းဖိုု႔ အေရးတၾကီး လိုအပ္လာသည္” ဆိုုတဲ့ အျမင္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာတာဟာ မဆန္းပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ သည္ဘုုန္းၾကီးေတြဟာ “ငါတိုု႔လိုု ပါရမီရွင္ ေယာက်ၤားေကာင္းတိုု႔သည္သာလွ်င္ အနာဂါတ္ ေကာင္းရာေကာင္းေၾကာင္းကိုု ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္တတ္သူတိုု႔ ျဖစ္သည္၊ အမ်ိဳးသမီးငယ္တိုု႔ဟူသည္ ဒိုု႔လိုု ပါရမီရွင္ေတြလိုုမ်ိဳး ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္ႏိုုင္ေသာ ဥာဏ္မ်ိဳးမရွိ” ဆိုုကာ ဘဝင္ရူးထျပီး ဗုုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးထု တစ္ရပ္လံုးကို လာခြဲျခမ္း ေစာ္ကားေနျခင္းသာ ျဖစ္ပါ၏။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ျပမည္ ဆိုလွ်င္ သည္ဘုန္းၾကီးေတြ၏ အဓိကက်ေသာ အေတြးအေခၚမွာ ‘အနိမ့္’ လိင္ျဖစ္သူသည္ အနိမ့္လိင္ ျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ အသိေကာင္း အသိျမတ္ မရွိ၊ ထိုု႔ေၾကာင့္ အျမင့္လိင္ျဖစ္လိုု႔ ‘အသိေကာင္း အသိျမတ္’ ရွိေသာ ငါတိုု႔က ဆံုုးျဖတ္ညႊန္ၾကားတာကို ဘုန္းကံမရွိေသာ နင္တိုု႔က လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည္။ အရင္းအားျဖင့္ ၄င္းဘုန္းၾကီးတိုု႔၏ “ဒူးေနရာဒူး ေတာ္ေနရာေတာ္” ဟူေသာ စဥ္းလဲသေလာက္ ေသးသိမ္သည့္ ေလာကအျမင္သည္ ဤ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ လုပ္ရပ္တိုု႔တြင္ ဘူးေပၚသလို ေပၚေနပါသည္။

ကြ်န္ေတာ့္ ညီမငယ္ အမ်ိဳးေကာင္း သမီးအေပါင္းတိုု႔၊ နင္တိုု႔၏ ဘဝကိုု လာျပီး တုု႔ံေႏွာင္သည့္ ဘဝင္ရူး ဘုုန္းၾကီးေတြကိုု သူတိုု႔ လြတ္ျပီဟု ထင္ေနသည့္ ပိဋကၾကိဳးနဲ႔ပဲ ျပန္ျပီး တုပ္ေႏွာင္လိုုက္ၾကပါစိုု႔။

မ်ိဳးေစာင့္တရားႏွင့္ လာညာသည့္ ဘယ္သေကာင့္သား ရဟန္းလိမ္ကိုု မဆိုု အရွင္မ စႏၵာ၏  “ငါသည္ ေယာက်ၤား၊ ငါသည္ မိန္းမ သိုု႔တည္းမဟုုတ္…ငါသည္ အႏွစ္သာရ ရွိသည့္ တစ္စံုုတစ္ေယာက္ ဟု ၾကံစည္သိျမင္ေနသူကိုသာလွ်င္  နင္သည္လို စကားမ်ိဳးႏွင့္ လာျပီး လိမ္ညာႏိုုင္ပါသည္”  ဟုု အရွက္ရေစပါေလာ့။

ဗုုဒၶဘာသာဝင္ အေပါင္း သက္ဝင္ယံုုၾကည္ ကိုုးကြယ္ေနသူဟု ကိုုယ့္ကိုကိုယ္ အမွတ္မွားေနသည့္ ဝီရသူ၊ သီတဂူ စေသာ အခ်ိန္မစီးသည့္ ရဟန္းမိုုက္တိုု႔ကို “ငါတိုု႔ မိန္းမမ်ိဳးရိုုးဟူသည္ ဒီပကၤရာ ျမတ္စြာဘုုရား ေလာကတြင္ ေပၚထြန္းလာေစရန္ အဘိဥာဥ္ သမာပတ္ရွစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုုသည့္ ေထရ္ၾကီးဝါၾကီးရဟန္းေတာ္ကိုုပင္ အဦးဆံုုး လမ္းညႊန္ျပႏိုုင္ခဲ့သူတိုု႔ ျဖစ္သည္”

“ငါတိုု႔ မိန္းမ မ်ိဳးရုုိးဟူသည္ ဘုုရားဆုပန္ မ်ိဳးရိုုး၊ ဘုရား ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ကို ခံယူရန္ က်င့္ၾကံေသာ ျမတ္သည့္ မ်ိဳးရိုုး ျဖစ္သည္”

“ ငါတိုု႔ဟာ ‘လူတိုုင္းလူတိုုင္းသည္ သူလုိငါလို သာမန္လူေတြသာ ျဖစ္သည္’ ဟူေသာ တရားဓမၼ သေဘာကိုု ေယာက်ၤားတိုု႔ ေရွ႕ ဦး သိျမင္ခဲ့သည့္ ပညာဥာဏ္ၾကီးမားသည့္ မ်ိဳးရိုုးျဖစ္သည္”

“သည္လုိ ျမတ္ေသာ မိ်ဳးရိုုးဝင္ ဗုုဒၶဘာသာ မိန္းမျမတ္တိုု႔မွ လူအခ်င္းခ်င္း ဇာတ္ခြဲျခားသည့္ ျဗဟၼဏဇာတ္ဝါဒကို ကိုးကြယ္ေကာ္ေရာ္ေနသည့္ နင္တိုု႔လိုဘုန္းၾကီးမိုုက္ေတြကို ၾကည္ညိဳစရာ အေၾကာင္း စိုုးစဥ္းမွ်ပင္ မရွိ”

“ငါတိုု႔ကသာလွ်င္ နင္တိုု႔လိုု ရဟန္း အေယာင္ေဆာင္ ပုုဏၰား လူမိုုက္ေတြကိုု အျမင္မွန္ရလာေစရန္ ဆံုုးမညႊန္ၾကားရလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္” ဟုု တံုု႔ျပန္ ေျပာဆိုုၾကပါေလာ့။

မယ္တိုု႔ ဤဘုုန္းၾကီးမိုုက္ေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ မရူံးႏိုင္ပါ။ ဘုုန္းၾကီးမိုုက္ေတြ၏ တရားဝင္ ဆရာ၊ ငါတိုု႔၏ ဘုုန္းေတာ္ၾကီးေသာ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မုန္ညင္းျဖဴ မီးအိမ္ရွင္မ ၏ “မယ္သိဒၶတၱ” ျဖစ္ရပါလို၏ ဟူေသာ ဆုုေတာင္းေၾကာင့္သာလွ်င္ ေမြးဖြားေပၚထြန္းလာခဲ့ေပသည္ မဟုုတ္လား။ မိန္းကေလးတိုု႔သည္ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ သေကၤတျဖင့္ လက္ေခ်ာင္းကေလး ႏွစ္ေခ်ာင္း ေထာင္ျပတတ္ပါ၏။ တကယ္ကေတာ့ ဒါဟာ ညီမတိုု႔သည္ နင္တိုု႔ ဣတၳိယ ေခၚ  မိန္းမတုုိ႔သည္ အစမထင္ေသာ ေလာကသံသရာ၏ ေရွးတစ္ခ်ိန္တစ္ခါဝယ္ ဗုုဒၶဘုုရား ႏွစ္ဆူကိုု စဦး ေမြးဖြားေပးခဲ့သူတိုု႔ ျဖစ္ေၾကာင္း အမွတ္ျပဳေနသည့္ သေဘာပါတည္း။

ခင္မင္စြာျဖင့္

ညိဳထြန္း