(၂၈)-ဦးသိန္းစိန္၏ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ အေပၚ အျမင္မ်ား

သမၼတဦးသိန္းစိန္က ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားကို ေျဖရွင္းရာတြင္ အဓိက အေၾကာင္းအရင္း ျဖစ္ေသာ လူမႈေရး မညီမွ်မႈမ်ားကုိ ေျပလည္ေစေရးကုိ ဦးတည္ကာ  မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ ၄ ရပ္ျပ႒ာန္းေပးရန္အတြက္
အဖြဲ႕၀င္  ၁၂ ဦးပါ၀င္ေသာ မ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒ ၾကမ္း ေရးဆြဲေရး ေကာ္မရွင္ ကုိ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ဖြဲ႕စည္း လုိက္သည္။ လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ လူဦးေရတိုးပြားႏႈန္း ထိန္းညႇိျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒ တို႔ကို ျပည္ေထာင္စု တရား လႊတ္ေတာ္ ခ်ဳပ္ က  ေရးဆြဲမည္ျဖစ္ၿပီး ကိုးကြယ္ရာဘာသာ ကူးေျပာင္းျခင္း ဆုိင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ တလင္ တမယား စနစ္ က်င့္သံုးျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒတို႔ကို ဇြန္လ ၃၀ ရက္ေန႔ ထက္ေနာက္မက်ေစဘဲ ေရးဆြဲတင္ျပရမည္ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္ ညႊန္ၾကားခဲ့သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရး လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္ဟု တဖြဖြေျပာဆုိေရရြတ္ခဲ့ေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္၏ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းေရး ေဆာင္ရြက္ ခ်က္ မ်ားေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရး နယ္ပယ္မ်ားတြင္ ဂယက္မ်ားစြာ ရုိက္ခတ္ခဲ့ၿပီး ဧရာ၀တီအႀကီးတန္း သတင္း ေထာက္ ထက္ႏုိင္ေဇာ္က နယ္ပယ္အသီးသီးမွ အျမင္မ်ားကုိ စုစည္း ေမးျမန္းထားပါသည္။
ေရႊည၀ါ ဆရာေတာ္ ဦးပညာသီဟ
ဘုန္းႀကီးက ဒီမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒဆိုတာကိုေတာ့ အရင္တုန္းကလည္း ေထာက္ခံခဲ့တယ္။ အခုလည္း ေထာက္ခံေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသားေရးကို အမ်ိဳးသားေရး လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းပဲ ေလွ်ာက္ေစခ်င္တယ္။ အၿမဲတမ္း လည္း တိုက္တြန္း ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပါတီႏုိင္ငံေရးေတြနဲ႔ ေရာေထြးၿပီးေတာ့ပါလာတဲ့အတြက္ ဘုန္းႀကီး အဲဒါေတာ့ သေဘာမတူဘူး။ ပါတီႏိုင္ငံေရးက ဘာသာေရးကို သားေကာင္အျဖစ္ေမြးၿပီး ၂၀၁၅ ေရႊးေကာက္ပြဲမွာ အသံုးခ်ဖို႔လို႔ ေျပာကုန္ၾကၿပီ။
မင္းတုန္းမင္း ကလည္း ကုန္းေဘာင္ေခတ္မွာ ပဥၥမ သဂၤါယနာ တင္ၿပီးေတာ့ဒီဘာသာေရးကိုပဲ ႏိုင္ငံေရးမွာ  အသံုးခ် ခဲ့တယ္။ ဦးႏုဆိုရင္လည္း ဆ႒ သဂၤါယနာ တင္ပြဲလုပ္ၿပီးေတာ့ မိမိရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကို ဘာသာေရး အေပၚမွာအကြက္က်က် အသံုးခ်သြားခဲ့တယ္။ ဦးခင္ညႊန္႕လည္းပဲ သူ႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအားနည္းခ်က္ေတြ ၊ ပုတ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ သူအၾကမ္းဖက္ခဲ့တာေတြ အားလံုးကို ဘာသာေရးနဲ႔ပဲ ျဖန္ေျဖၿပီးေတာ့ သူရေအာင္ ယူသြားခဲ့တယ္ေလ။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ ၂၀၁၅ ရဲ႕ အခင္းအက်င္း သည္ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒဟာအေကာင္းဆံုးေသာ ဘာသာေရးအေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရး အသံုးခ်ဖို႔ အကြက္တကြက္ပဲျဖစ္တယ္။ အဲဒီအကြက္ကို လက္ရွိအစုိးရက ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ အသံုးခ်ဖို႔ ႀကံစည္ေနၿပီေလ။ ႏိုင္ငံေရးမွာ အေကာင္းဆံုး ေစ်းကြက္က ဘာသာေရး ေစ်းကြက္ေလ။ ဦးသိန္းစိန္က ဒီအကြက္ကို အခုစကိုင္လိုက္ၿပီ။ အသံုးခ်ဖို႔ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေနတာကိုး။ တို႔အယူအဆက ဘယ္ဘယ္သာ ဘာေတြပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၊ တုိ႔ႏိုင္ငံသည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ တိုင္းျပည္ ၊ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားအားလံုး စည္းလံုးညီညႊတ္တဲ့တုိင္းျပည္ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ တဲ့တိုင္းျပည္အျဖစ္နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အတူ တန္းတူအေနအထား ကေတာ့ ျဖစ္ခ်င္တာ ေပါ့ကြာ။ အဲလို အေရးကိစၥေတြကို ဂ႐ုမစိုက္ေတာ့ဘဲနဲ႔ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ကိုပဲ ဂ႐ုစိုက္ အာ႐ံုျပဳေနမယ္ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအတိုက္အခံေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ တိုင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းတဲ့ အလားအလာေတာ့မေရာက္ႏုိင္ဘူးလို႔ ျမင္တယ္။
အမ်ိဳးသားျပန္လည္းသင့္ျမတ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးတို႔အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ဆံုမွတ္ကို ေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာငါတို႔တိုင္းျပည္ဟာ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒတခုတည္းနဲ႔ ျငင္းခံုမေနသင့္ဘူး။တို႔ဘုန္းႀကီးေတြက ႏိုင္ငံေရး သားေကာင္ ျဖစ္ေတာ့မယ္။ အဲဒီလို အခ်ိန္မွာျငင္းခုန္ေနမယ့္အစား မဇၨိမ ပဋိပဒါ လမ္းစဥ္နဲ႔ အလယ္ အလတ္ကေန ၿပီးေတာ့ ဟိုဘက္ဒီဘက္ ထိန္းညွိေပးၿပီး သြားမယ္ဆိုရင္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ေကာင္းသြားလိမ့္မယ္။
ဦးရဲေနာင္သိန္း
အတြင္းေရးမွဴး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေမာ္လ၀ီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္
အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးက အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးပဲ ျဖစ္သင့္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးကိုဘာသာေရးနဲ႔ေတာ့ မေရာယွက္ေစခ်င္ဘူး။ ႏိုင္ငံအက်ိဳး သယ္ပိုုးတဲ့ ေနရာမွာဘယ္ဘာသာ၀င္ ျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မလိုသလုိ ဒီလူဟာတိုင္းျပည္အတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္သူ အားလံုးရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ရမယ္။ တိုင္းျပည္မွာ ရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား အားလံုး၊ ဘာသာ၀င္ အားလံုးရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ရမယ္။ ဘာသာ သာသနာတခုတည္းကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့အုပ္ခ်ဳပ္သူဆိုရင္ေတာ့ ဒီဟာက အခြင့္အေရးပိုင္းအရ နည္းနည္းေတာ့ လြဲပါတယ္။
ဘာသာ သာသနာေရးကို သာသာနာေရး ၀န္ႀကီးဌာနကေန ကိုင္တြယ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့တာဘာျပႆနာမွ မရွိခဲ့ဘူး။က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာက ဒီမိုကေရစီက သက္တမ္းႏုေသးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာကလည္း အခုမွ ျမင္ရ ၾကားရ ေတြ႕ဖူးၾကတာ။ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလိုက္လို႔ရွိရင္ နားလည္ လက္သင့္ခံႏိုင္တဲ့ လူအင္အားက နည္းတယ္။ အစြန္းေရာက္တဲ့သူကမ်ားတယ္။ က်ေနာ္က ဘာသားျခားျဖစ္ေနလို႔ ေျပာလိုက္ရင္ ဘာသာျခားက ငါတို႔ကိုထိုးႏွက္ တယ္ဆိုၿပီး ကာယကံရွင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ျမင္သြားရင္က်ေနာ္တို႔မွာ လည္း ထိခိုက္တယ္ ေလ။ က်ေနာ္တို႔ ျမင္တာက ေတာ့ ဘယ္ႏိုင္ငံျဖစ္ျဖစ္ သူ႔ ဥပေဒေတြ ရွိတာပဲ။ အေျခခံဥပေဒရွိတယ္။ က်င့္ထံုး ဥပေဒေတြရွိတယ္။ ဒီဥပေဒအရ ဆိုးတဲ့သူေရာ၊ လိမၼာတဲ့သူေတြကိုေရာ အကာအကြယ္ေပးထားၿပီး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာသာတခုတည္း အတြက္သီးျခားဥပေဒ ျပ႒ာန္းဖို႔အတြက္ မလိုအပ္ေလာက္ဘူးလို႔ ျမင္တယ္။
ဦးလူေအး
သန္လွ်င္ၿမိဳ႕နယ္ ခရစ္ယာန္ မက္သဒစ္သင္းအုပ္ဆရာ၊ ေအာက္ျမန္မာျပည္မက္သဒစ္အသင္းေတာ္
က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ဘာသာေပါင္းစံု အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရး လုပ္ေနတာ ရွိပါတယ္။ အခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးစြာ နဲ႔ ေနၿပီးေတာ့ သိပ္မတိုးတက္တဲ့ တိုင္းျပည္ျဖစ္ေပမယ့္ ေအးခ်မ္းသာယာ ၀ေျပာေစခ်င္တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒဆိုၿပီး ေပၚလာတဲ့ အခါမွာ မိမိ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ ၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာအမ်ိဳသမီးေတြအတြက္ ဘ၀လံုုၿခံဳမႈအတြက္ ရည္ရြယ္တာ အလြန္ေကာင္း ပါတယ္။ ဒီဥပေဒကို ထိန္းသိမ္းလိုက္နာ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔လည္းပဲေကာင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဥပေဒကို ျပ႒ာန္းလိုက္ျခင္းအားျဖင့္တျခားသူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြလည္းပဲ မဆံုး႐ံႈးဖို႔ လိုပါတယ္။ လူတိုင္း လူတိုင္းမွာ ေရႊးခ်ယ္ရပိုင္ခြင့္ ရွိဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီေရႊးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ေတြကို ဒီဥပေဒေတြက အဟန္႔အတား လုပ္မယ္ဆိုရင္ တျခား ဘာသာ၀င္ ေတြကို ထိခိုက္ႏိုင္မလားလို႔ က်ေနာ္တို႔က ထင္မိတယ္။ လူေတြရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ကို ဘုရားကအစ အခြင့္အေရး ေပးထားတယ္။ ေကာင္းတာ၊ ဆိုးတာကို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ အခြင့္အေရး ေပးထားတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္ဆိုေပမယ့္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြကို ဆံု႐ံႈးေစမယ္လို႔ ဆိုရင္ေတာ့
ဒါေလးေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သတိျပဳဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒီဥပေဒကိုခ်ိဳးေဖာက္မိလို႔ တျခားေသာ ဘာသာေတြကို မထိခိုက္ မနစ္နာေစဖို႔လည္းလိုပါတယ္။
တျခား ဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို မထိခိုက္ေစဘဲနဲ႔ တဦးနဲ႔ တဦးၾကားမွာ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္မွာလည္းပဲ စိတ္ပူရတာေပါ့။ ဘယ္အရာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူကိုခ်ဳပ္ကိုင္လို႔မွ မရတာ။ လူမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိတယ္။ လူ႕ရဲ႕
အခြင့္အေရးေတြဟာ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒအားျဖင့္ ဆံုး႐ံႈးမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္ တခုခုေတာ့ ျဖစ္လိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္မလဲဆိုတာေတာ့ ႀကိဳမသိဘူး။
ဒီေန႔ဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးေအာင္ က်ေနာ္တို႔ တည္ေဆာက္ေနတဲ့အခါမွာ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒဟာလည္းပဲ ဒီဘာသာေပါင္းစံု ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးမႈကို အဟန္႔အတား မျဖစ္ဖို႔လည္းပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒီဥပေဒက ဆိုးတယ္ ၊ ေကာင္းတယ္လို႔ေတာ့ မေျပာလိုဘူး။ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေအာင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ပညတ္ၾကတာေပါ့။ ထိန္းသိမ္းၾကတာေပါ့။ ဒီလိုလုပ္ၿပီးေတာ့မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ အက်ိဳးအေၾကာင္းေတြကို အျမင္က်ယ္က်ယ္နဲ႔ ထားၿပီးေတာ့ လူ႔ရဲ႕အခြင့္အေရးကိုလည္း တန္ဖိုးထားဖို႔ လိုတယ္။
ဦးခြန္ထြန္းဦး
ဥကၠ႒၊ ရွမ္းအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
က်ေနာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တေယာက္ပါ။ လူ႔အခြင့္အေရးဘက္ကေနေတာ့ မေျပာခ်င္ဘူး။ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေန အရေတာ့ မလုပ္သင့္ေသးဘူးထင္တယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ျခင္းဥပေဒဆိုတာ မ်ိဳးေတာ့ ေစာင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာေရး ကိစၥေတြ ပါလာမွာေပါ့။ကခ်င္ေတြက ခရစ္ယန္ေတြ ၊ ခ်င္းဆိုရင္လည္း ခရစ္ယန္ေတြပဲ။ ကရင္ဆိုလည္းခရစ္ယန္ပဲ။ သေဘာက တိုင္းရင္းသားေတြ အားလံုးက ေရာေရာေထြးေထြးေနၾကတာ။မ်ိဳးေစာင့္ေရးဆိုေတာ့ ဘယ္မ်ိဳးကို ေစာင့္မွာလဲ။ ေနာက္ပိုင္းအႏၲရာယ္ရွိလာႏုိင္တာေတြ ရွိတယ္။ အျမင္က်ဥ္းက်ဥ္းနဲ႔ သြားလုပ္လို႔ မရဘူး။က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံက အင္အားအရမ္းႀကီးတဲ့ ႏုိင္ငံႏွစ္ခုၾကားကို ေရာက္ေနတာ။ဒါကိုကိုင္ရင္ ဘယ္လို အက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္လာမလဲဆိုတာ ေတြးရမယ္ဗ်ာ။ ဒီဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းဖို႔က အခ်ိန္အခါနဲ႔ေတာ့ မကိုက္ညီေသးဘူးထင္တယ္။အႏၲရာယ္ကင္း ေဘးရွင္းေအာင္ေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိုပဲ ကိုင္ၿပီး ေျပာရမလိုျဖစ္ေနၿပီ။ အခုက ေနာက္ဆံုးက်ရင္ ဘာသာေရးေတြ ပါလာမယ္။ ဘာသာေရးေတြ ပါလာရင္ႏိုင္ငံေရးက ပို႐ႈပ္လိမ့္မယ္။ ညင္ညင္သာသာနဲ႔ ပါးပါးနပ္နပ္ကိုင္တြယ္သင့္တယ္။ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒႀကီးကို သမၼတကပဲ လုပ္လုပ္၊လႊတ္ေတာ္ကပဲ လုပ္လုပ္ ေစာေသးတယ္လို႔ ထင္တာပဲေလ။ ေျပာျပန္ရင္လည္း လြန္ရာက်တယ္ ထင္ေပမယ့္ က်ေနာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာပါပဲ။
ဦးစစ္ၿမိဳင္
အတြင္းေရးမွဴး၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္
ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြ အထူးလက္ထပ္ ထိမ္းျမားခြင့္နဲ႔အေမြဆက္ခံခြင့္မွာေတာ့ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြ ဘာသာျခားနဲ႔ယူရင္ အေမြဆက္ခံခြင့္ မဆံုး႐ံႈးေအာင္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္းေပးထားတဲ့ဥပေဒရွိတယ္။ ဒါေလးက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပည့္ျပည့္စံုစံုရွိတာေတာ့သတိျပဳမိပါတယ္။ အခုထပ္ၿပီးေတာ့ ျပ႒ာန္းမယ့္ ကိစၥကေတာ့ ဒီအျပင္အေၾကာင္းအရာေတြေရာ ၊ အေၾကာင္းအရာ ၄ ခုပါတာကိုး။ဒီအေၾကာင္းအရာ ၄ခုကို ျပ႒ာန္းဖို႔ ေဆာင္ရြက္တယ္ဆိုေတာ့ ပညာရွင္ေတြက ဘယ္ေလာက္ အထိ ေဆာင္ရြက္မလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ဆက္ၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ လိုပါတယ္။ အခုလို ေဆာင္ရြက္တာ ေစာလား ၊ေနာက္က်လားေတာ့မေျပာခ်င္ဘူး။ သူတို႔ထုတ္လာတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းအေပၚမွာ ပါတဲ့အခ်က္ေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ဦးမယ္။ က်ေနာ္တို႔က လူ႔အခြင့္အေရး ႐ႈ႕ေထာင့္အရလိုအပ္တဲ့ကိစၥေတြကို အႀကံျပဳသြားဖို႔ရွိတယ္။
ေဒၚစႏၵာမင္း
ဇမၺဴသီရိၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္၊ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္
မ်ိိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းရေလာက္ေအာင္ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြက ကိုယ္က်င့္တရား ပ်က္ေနလို႔လား။ ကိုယ့္ အမ်ိဳးကိုယ္ ေစာင့္ထိန္းရမယ္ဆိုတာေမြးရာပါစိတ္ထဲက သိၿပီးသား။ ေလာကနီတိ ၊ အရြယ္ေရာက္လာတဲ့ အသိစိတ္အရေရာ က်မတို႔က ဒါကို ဥပေဒတခုအေနနဲ႔ က်မတို႔ ငယ္ငယ္ေလးကတည္းက သိခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ကိုယ့္အမ်ိဳးကိုယ္ ေစာင့္ထိန္းျခင္းဆိုတာ ေလာကနီတိအရ တတ္ေျမာက္လာတာပါ။ ဥပေဒျပ႒ာန္း ရေလာက္ေအာင္ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြက ျဖစ္ေနလို႔လားလို႔ ေမးခ်င္တယ္။
က်မေျပာခ်င္တာက က်မလို အမ်ိဳးသမီးလိုအတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒက မလိုအပ္ ပါဘူး။ က်မတို႔ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒမွာ ဘာသာေရးကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရး မလုပ္ရဆိုတာ ပါတယ္။ က်မတို႔က ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အခုအခ်ိန္က်မွ ကိုမ်ိဳးခ်စ္တို႔ ၊ မ်ိဳးခ်စ္လူငယ္တို႔ အမ်ိဳးသားေရးတို႔ ဗန္းျပၿပီးေတာ့ ၁ ဒသမ ၃ သန္းေသာ ျပည္သူေတြရဲ႕ မဲကို ယူတာလို႔ က်မထင္ပါတယ္။
ဦးရဲထြန္း
သီေပါၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ
သမိုင္းေၾကာင္း အေနအထားအရၾကည့္ရင္ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံက အစၥလမ္ဘာသာရဲ႕လႊမ္းမိုးမႈကို ခံေနရတဲ့ ေရွ႕တန္းႏုိင္ငံလို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ မူလကအာဖဂန္နစၥတန္မွာ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားခဲ့တယ္။ ေနာက္မြတ္စလင္ေတြ ေရာက္လာၿပီး လႊမ္းမိုးသြားတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အိႏၵိယကိုပါ ေရာက္လာၿပီး လႊမ္းမိုးလာတာမွာေနာက္ပိုင္း သီဟိုဠ္ ကၽြန္းပါ ပါသြားတယ္။ အိႏၵိယမွာ ဗုဒၶဘာသာ မရွိသေလာက္ျဖစ္သြားၿပီ။
ေနာက္တခ်က္က မြတ္စလင္ရွိတဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ ျပႆနာေလးေတြရွိတယ္။ထိုင္းေတာင္ပိုင္းမွာလည္း ဒီျပႆနာပဲ။ ဒီလိုကိစၥေလးေတြကိုလည္းနားလည္ဖို႔လိုတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးအရ ၾကည့္ရင္လည္း လူ႔အခြင့္အေရးေၾကညာစာတမ္းကို ေရးခဲ့တဲ့သူေတြက နယ္ေျမသစ္ရွာၿပီးအေျခခ်ေနထိုင္ခဲ့တဲ့သူေတြ။ သူတို႔က လြတ္လပ္စြာနယ္ေျမေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္ၿပီး အေျခခ်ေနထိုင္ခြင့္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြေျပာခဲ့တယ္။
လြတ္လပ္စြာ ႏုိင္ငံသား ခံယူခြင့္ ရွိတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြကို ထည့္ခဲ့တယ္။လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္တို႔ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵေဖာ္ထုတ္ခြင့္ ၊ လြတ္လပ္စြာသင္းပင္းဖြဲ႕စည္းခြင့္ ၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ံုးခြင့္ေတြက်ေတာ့တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လိုလားေတာင့္တခ်က္ေတြနဲ႔ကိုက္ေပမယ့္ လြတ္လာစြာေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ခြင့္နဲ႔ လြတ္လပ္စြာ ႏုိင္ငံသား ခံယူခြင့္ေတြကေတာ့က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ မကိုက္ဘူး။
လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းဆိုတာခ်ည္းကို က်ေနာ္တို႔ အက်ိဳးစီးပြားနဲ႔ခ်ိန္ၿပီးေတာ့ပဲ လက္ခံသင့္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းႀကီး ထြက္လာေတာ့လက္မွတ္မထိုးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ အဲဒီမြတ္စလင္ ႏုိင္ငံေတြ ထိပ္ဆံုးကပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ မထိုးသလဲဆိုေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာေရးမွာကိုကလူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဆန္႔က်င္တဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ ျပ႒ာန္းထားလို႔ပဲ။
သူတို႔ဆီမွာ သူခိုးဆိုရင္ ခိုးတဲ့လက္ကို ျဖတ္ရမယ္တို႔။မ်က္လံုးတလံုးဆိုရင္ မ်က္လံုးတလံုး အေလ်ာ္ေပးရမယ္တို႔။ သူမ်ားေယာက်ာၤးနဲ႔ ေဖာက္ျပန္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးကို ခဲနဲ႔ ေပါက္သတ္ရမယ္ ဆိုတာေတြ ျပ႒ာန္း ထားတဲ့ႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကို လက္မွတ္မထိုးခဲ့ဘူး။
ဦးသန္းလြင္
ဒုတိယဥကၠ႒၊ ကေမၻာဇဘဏ္
ဒီကိစၥေတြက ေျပာရမွာေတာ့ သိပ္မေကာင္းဘူး။ ဥပမာသန္းေခါင္စာရင္းေကာက္တယ္ဆိုရင္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြမွာ ဘာသာတို႔လူမ်ိဳးတို႔ မေမးဘူး။ ဘာသာဆိုတာက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေပါ့။ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆိုလည္း ဘာသာရွိကေန ဘာသာမဲ့ျဖစ္သြားတဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ အခုကိစၥေတြက ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္နဲ႔ သဟဇာတ သိပ္မျဖစ္ဘူးလားလို႔။
ဒီမွာကလည္း အေနအထားက အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္။ေဘးနားမွာကလည္း အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံေတြရွိေနေတာ့ ဒါကလည္း စဥ္းစားသင့္တဲ့အခ်က္ေပါ့ေလ။ အန္ကယ္ကေတာ့ သိပ္မေ၀ဖန္ခ်င္ဘူး။ တဘာသာနဲ႔ တဘာသာ ပုတ္ခတ္သလိုျဖစ္မွာစုိးလို႔။ဟိုးအရင္ေခတ္က ဦးသန္႔တို႔ဆိုရင္ မဂၤလာဒံုေလဆိပ္မွာ တခါျပန္လာတုန္း ကသူ႔အေမႀကီးကိုယ္တိုင္ လာႀကိဳေတာ့ ေလဆိပ္ ၾကမ္းျပင္မွာတင္ သူ႔မိခင္ကိုထိုင္ရွစ္ခိုးတာ။ အဲဒီအေၾကာင္းက တကမာၻလံုးျပန္႔သြားတယ္ေလ။ ဒါကဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အစဥ္အလာေပါ့။ လူႀကီးမိဘေတြကို အ႐ိုအေသ ေပးတယ္။ မိဘကို႐ိုေသတယ္ဆိုတာ ကမာၻသိတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဆို အထင္ႀကီးၾကတယ္။ ေလးစားၾကတယ္။ အဲလိုရွိခဲ့တယ္။
အဲလိုအစဥ္အလာရွိထားရင္ အခုလို မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ၊ ဘာသာကာကြယ္ေရးဆိုတာလိုမလားေပါ့။ ဦးႏုလို ၊ ဦးသန္႔လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးထြက္ခဲ့တာပဲ။ အဲဒီတုန္းကလည္း ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ပံုရိပ္ဟာ ညွိးမသြားခဲ့ဘူး။ဗုဒၶဘာသာေတြဟာ သေဘာထားႀကီးတယ္ဆိုတာ ျပခဲ့တယ္။
ေဒၚခင္ေလး
Triangle Women Group တည္ေထာင္သူ
မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒပဲ ေျပာေျပာ သမၼတ လႊတ္ေတာ္ကို ပို႔လိုက္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္း ၄ ခုက က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနပါတယ္။ သမၼတအေနနဲ႔က တုိင္းျပည္အတြက္ တကယ္ေစတနာပါပါနဲ႔ လုပ္ခ်င္တာလည္း ဟုတ္ခ်င္ဟုတ္မွာေပါ့ေလ။ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ၊ အမ်ိဳးသမီး အဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ဥပေဒ ျပဌာန္းၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံလိုက္တာပဲလို႔ အဲဒီလို ခံစားရတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဥပေဒေတြက သိပ္အေရးမႀကီးေသးဘူးလို႔ ထင္တယ္။ ဒီဥပေဒေတြြ လုပ္မယ့္အစား ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥေတြ လုပ္သင့္တယ္။ တျခား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြကို အေျဖတခု ထြက္လာတဲ့အထိ လုပ္သင့္တယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကာကြယ္ခ်င္လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့
ႏိုင္ငံေရး သေဘာတရားေတြ ပါေနတယ္လို႔ပဲ ျမင္တယ္။ က်မတို႔ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္ေတြလို႔ပဲ သတ္မွတ္တယ္။
ဒီလုိ ဥပေဒမ်ိဳး လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေသခ်ာစဥ္းစားၿပီး လုပ္သင့္တယ္။ လုပ္မွ ရမယ္ဆိုရင္လည္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္တင္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ခရစ္ယန္ ၊ မြတ္စလင္နဲ႔ တျခားဘာသာ၀င္ေတြ အတြက္ပါ စဥ္းစားသင့္တယ္။ အဲဒီလို
အမ်ိဳးသမီးေတြ အတြက္ပါ အကာအကြယ္ မေပးဘဲနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာေတြ အတြက္ပါ သီးသန္႔ ဆိုရင္ေတာ့ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒႀကီးက လံုး၀တဖက္သန္ ဆန္တယ္လို႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။
ဒီလုိ ကိစၥမ်ိဳးက ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီးမွ မ်ိဳးေစာင့္ ခိုင္းစရာ မလိုပါဘူး။ ကုိယ့္ရင္ထဲ အသည္းထဲက ဗုဒၶဘာသာကို တကယ္ယံုၾကည္တယ္ဆိုရင္ ဘာမွ လာဖ်က္လို႔ မရပါဘူး။ ႏိုင္ငံေရး လုပ္တဲ့အခါမွာ ေထာင္ထဲမွာ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ ခံရေပမယ့္ စိတ္ဓါတ္လံုး၀ က်မသြားပါဘူး။ ကိုယ့္ယံုၾကည္ခ်က္တခု ရွိတဲ့အတြက္ပါ။ ဘယ္ဘာသာကိုမွ မ်က္စိမွိတ္ ယံုတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေလးေလးနက္နက္ ယံုၾကည္မႈ ရွိေအာင္လုပ္ဖို႔က ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္တိုင္းမွာ တာ၀န္ရွိတယ္။ ဥပေဒႀကီးထုတ္ၿပီး အတင္းလိုက္လုပ္ခိုင္းစရာ မလိုပါဘူး။