ဝိနယ ပိဋက ပါဠိေတာ္ ဒုုတိယပိုုင္းလာ သံဃေဘဒ (ဝါ) သံဃာကိုု သင္းခြဲေသာကံ (အပိုုင္း ၃)

သံဃာ သင္းကြဲမႈ (သံဃေဘဒ) ဟူသည္မွာ နယ္ပယ္ရပ္ဝန္း တစ္ခုုတြင္ ဓမၼဝိနယ ႏွင့္ အညီ က်င့္ၾကံညီညြတ္သည့္ မူလ သံဃာ အဖြဲ႔အစည္းမွ အဖြဲ႔ ႏွစ္ဖြဲ႔ ကြဲထြက္သြားျပီး  ထုုိႏွစ္ဖြဲ႔ အနက္ တစ္ဖြဲ႔တြင္ အနည္းဆံုုး သံဃာငါးပါး ပါဝင္ကာ က်န္တစ္ဖြဲ႔တြင္ အနည္းဆံုုး သံဃာေလးပါး ပါဝင္ခဲ့ေသာ္ သံဃာသင္းကြဲျခင္း ေျမာက္ပါသည္။

ဗုုဒၶသည္ သံဃာသင္းကြဲမႈကိုု ျပင္းထန္စြာ ရူံ႕ခ်ျပီး ရွင္ေတာ္က ျမြက္ၾကားသည္မွာ ပုုဂၢိဳလ္တစ္ဦးသည္  ဓမၼဝိနယကိုု မွန္ကန္စြာ နားလည္ က်င့္ၾကံေသာ သံဃာ အဖြဲ႔အစည္းတြင္ မူလတြင္ ပါဝင္ခဲ့ျပီး တရားဓမၼႏွင့္ မေလ်ာ္ညီစြာ က်င့္ၾကံသည့္ သံဃာ အဖြဲ႔အစည္း ဘက္သိုု႔ ၄င္းသံဃာအဖြဲ႔သည္ တရားဓမၼ ႏွင့္ မေလ်ာ္ညီစြာ က်င့္ၾကံသည္ကိုု မိမိက သိထားပါလ်က္ (သိုု႔မဟုုတ္) သံသယ ရွိပါလ်က္ ႏွင့္  ကူးေျပာင္းခဲ့ေသာ္ ထိုု ပုုဂၢိဳလ္သည္ ကပ္ကမာၻ တစ္ခုုလံုုး ငရဲတြင္ က်က္ရပါလိမ့္မည္။

ခႏၶကဝဂ္ တြင္ ဗုုဒၶသည္ ရဟန္းသံဃာတိုု႔အား သံဃာသင္းကြဲမႈကိုု ကာကြယ္ တားဆီး ျဖတ္ေတာက္ရန္ နည္းလမ္းတိုု႔ကိုု ညႊန္ျပထားျပီး သံဃေဘဒ အမႈကိုု တားဆီးဖိုု႔ အတြက္ဆိုု ဘိကၡဳတိုု႔ ဝါမဆိုုႏိုုင္ျခင္းကိုုပင္ အထူးျခြင္းခ်က္ အေနျဖင့္ ခြင့္ျပဳေတာ္ မူပါသည္။ သိုု႔ေသာ္ ခႏၶကဝဂ္ တြင္ ကိုုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးသည္ လူပုုဂၢိဳလ္မ်ား သံဃာသင္းကြဲေသာ ကိစၥမွာ ဝင္မပါနဲ႔လိုု႔ ေတာ့ တားျမစ္လိုု႔ ထားေတာ္ မမူပါ။ ထိုုအစား ရွင္ေတာ္က တရားဓမၼႏွင့္ အညီ က်င့္ၾကံေသာ အဖြဲ႔ဘက္သိုု႔ ပူးေပါင္း ပါဝင္ၾကရန္ တိုုက္တြန္းေတာ္ မူပါသည္။

ေနာက္ျပီးေတာ့လည္း သံဃာသင္းကြဲမႈကိုု အလ်င္စလိုု ေစ့စပ္ေျပျငိမ္းျခင္းကိုု ကိုုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီး အားေပးေတာ္ မမူပါ။ အကယ္၍ ကြဲျပားခဲ့ေသာ သံဃာတိုု႔သည္ ကြဲျပားရျခင္း အေၾကာင္းရင္းကိုု ျပန္လည္ မတည့္မတ္ ႏိုုင္ဘဲ  ျပန္ပူးေပါင္းခဲ့ေသာ္ ထိုုသိုု႔ ပူးေပါင္းျခင္းသည္ တရားဝင္လိမ့္မည္ မဟုုတ္ဘဲ ကြဲျပားခဲ့ရေသာ အမႈ အေၾကာင္းရင္းကိုု ျပန္ဖြင့္ စစ္ေဆးရပါမည္။

ဥပမာ ၉၆၉ ကိုု ကိုုးကြယ္မႈ ႏွင့္ ရတနာ သံုုးပါးကိုု ကိုုးကြယ္မႈဆိုုျပီး ကြဲျပားခဲ့ျပီ ဆိုုလွ်င္ ႏွစ္ခုုလံုုး ကိုုးကြယ္လိုု႔ရသည္ဆိုုျပီး သံဃာႏွစ္ဖြဲ႔ ျပန္ဇာတ္ေပါင္း၍ မရပါ၊ ၉၆၉ သံဃာတိုု႔သည္ မိမိတိုု႔သည္ တရားဓမၼ ႏွင့္ အညီ မက်င့္ၾကံခဲ့ပါ ၊ အဓမၼ တရားတိုု႔ကိုု ျပဳမိမိုုက္မွား ေဟာေျပာခဲ့ ပါသည္ ဟုု သံဃာေကာင္းတုုိ႔ကိုု လူသိရွင္ၾကား တရားဝင္ ဝန္ခံရပါမည္။ ထိုု႔အတူပင္ သာသနာ့ပါလ အဖြဲ႕ ဝင္တိုု႔သည္လည္း ၄င္းအဖြဲ႔၏ ဖြဲ႔စည္းျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ ေစတနာ (ဝါ) အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာ သည္ ဘုုရားဆံုုးမထားသည့္ တရားဓမၼႏွင့္ မညီပါ ဟုု အတိအလင္း ေၾကညာဝန္ခံမွ သာလွ်င္ မူလသံဃာ ႏွင့္ ျပန္ေပါင္းခြင့္ (ဝါ) သံဃာေတာ္ ျပန္ျဖစ္ခြင့္ ရွိပါသည္။

တစ္နည္းအားျဖင့္ ဗုုဒၶသည္ အေပၚယံ ညီညြတ္ေသာ သံဃာကိုု လံုုးဝ ခြင့္ျပဳေတာ္ မမူပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္လဲဆိုုေတာ့ အဲသလိုု အေပၚယံ ညီညြတ္ျပတယ္ ဆိုုတာမ်ိဳးဟာ သံဃာဟာ တရားဓမၼကိုု မရိုုေသ၊ ေျခနဲ႔နင္းတဲ့ သေဘာ ျဖစ္သည္ဟုု ကိုုယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးက ျမင္ေသာေၾကာင့္ ပါတည္း။

ဥပမာအားျဖင့္ မဟန သံဃာ အဖြဲ႔ (ႏိုုင္ငံေတာ္ သံဃ မဟာနာယက အဖြဲ႔သည္) ငါတိုု႔ ဘုုန္းၾကီး လုုပ္မပ်က္ရင္ ျပီးေရာဆိုုျပီး ၉၆၉ ကိုု ကိုုးကြယ္တာဟာလဲ မွန္ပါတယ္ဟုု ၉၆၉ ဂိုုဏ္းႏွင့္ ေစ့စပ္ခဲ့ေသာ္ မဟန အစိုုးရသံဃာ အဖြဲ႔ ႏွင့္ ၉၆၉  ဘိကၡဳမာဖီးယားတိုု႔ ေပါင္းသြားေသာဂိုုဏ္း ဟူသည္ သံဃာမေျမာက္။ အဲသလိုု ေပါင္းလွ်င္ လူမိုုက္ကိုု လက္ခံေပါင္းသင္းေသာ မဟန အဖြဲ႔ပါ သံဃာ အျဖစ္မွ ဆံုုးရူံး၏။

လြယ္လြယ္မွတ္မည္ ဆိုုလွ်င္ ေဖာက္ျပန္ခြဲထြက္သည့္ ရဟန္းအဖြဲ႔က မိမိတိုု႔၏ ခြဲထြက္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္း အျပစ္ကိုု ဝန္ခံျခင္း မရွိလွ်င္ (အမွန္တကယ္ ေနာင္တရျခင္း မရွိလွ်င္) ၄င္း ေဖာက္ျပန္ခြဲထြက္သူတိုု႔ ႏွင့္ ေစ့စပ္ပူးေပါင္းျခင္းကိုု ခြင့္ျပဳေတာ္ မမူ။ ဒါမ်ိဳး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖိုု႔ဘဲ လိုုတယ္ ဟုု ဆိုုကာ အထပ္ထပ္ ပူးေပါင္းေနပါလွ်င္ လူဆိုုး သံဃာဂုုိဏ္း တစ္ဂိုုဏ္းဟာ သံဃာထုု တစ္ရပ္လံုုးကိုု ေကာက္စားကာ ေတာမသတ္ ၾကီးထြားလာႏိုုင္ပါသည္ (infinite regress)။

ဝီရသူက သံဃာ ငါးသိန္းလံုုး သူ႔ေနာက္မွာ ရွိတယ္ ဆိုုတဲ့ စကားကိုု ေပါ့ေသးေသး မထင္ပါနဲ႔။ သင္းသည္ ခုုျပသလိုု သံဃာကိုု ေကာက္စား မ်ိဳခ်ဖိုု႔ စဥ္းစားထားျပီး ျဖစ္၍ မ်ိဳလည္း မ်ိဳသြားႏိုုင္ေလာက္သည့္ အေျခအေန ရိွေနပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း “လူမိုုက္ေတြနဲ႔ ေရႊျပည္ေအး လုုပ္ျပီး ေစ့စပ္ ေပါင္းထုုပ္ခြင့္ လံုုးဝမရွိ” လိုု႔ ျမတ္စြာဘုုရားက ျပခဲ့ေသာ မူလအာေဘာ္ သည္ အင္မတိ အင္မတန္ အေရးၾကီးပါ ၏။ ေခတ္သံုုး ဘိုုစကား နဲ႔ ေျပာရင္ The Sangha will never negotiate the Sangha corrupted လိုု႔ လည္း တစ္မ်ိဳး မွတ္ႏိုုင္ပါေပ သတည္း။